Ζητήματα γλωσσικής πολιτικής και διδακτικής της τουρκικής ως ξένης γλώσσας σε ενήλικες στη ΝΑ Μεσόγειο

Abstract

Η παρούσα εργασία ασχολείται με τη γλωσσική πολιτική και τη διδακτική της τουρκικής γλώσσας ως ξένης γλώσσας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μια αύξηση στον αριθμό των ενηλίκων που επιθυμούν να μάθουν την τουρκική γλώσσα ως ξένη και παρακολουθούν σχετικά μαθήματα. Οι ιδιαίτερες σχέσεις τμημάτων του πληθυσμού σε διάφορες χώρες της Μεσογείου και των Βαλκανίων, ήδη από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, συντελούν στη ζήτηση της συγκεκριμένης γλώσσας. Επιπλέον, η γεωστρατηγική θέση που κατέχει η Τουρκία στην περιοχή και η ανάδειξή της σε περιφερειακή δύναμη οδηγούν στην αύξηση του ενδιαφέροντος για την εκμάθηση της ως ξένης γλώσσας, και γλώσσας ευρύτερης επικοινωνίας στην περιοχή. Συνεπώς, στόχος της εργασίας είναι να εξετάσει τις γλωσσικές πολιτικές που ακολουθούν μια σειρά χωρών της ΝΑ Μεσογείου ως προς τη διδασκαλία της τουρκικής γλώσσας, παρουσιάζοντας τους φορείς των χωρών που διοργανώνουν τα μαθήματα, τους λόγους που ωθούν τους ενήλικες στην εκμάθηση της συγκεκριμένης γλώσσας, τα προγράμματα σπουδών και τα εκπαιδευτικά υλικά που χρησιμοποιούνται στις διάφορες χώρες. Αναφορικά με τη δομή της εργασίας, στο Κεφάλαιο 1 παρουσιάζονται βασικές έννοιες που διατρέχουν τη μελέτη και προέρχονται από διαφορετικές επιστημονικές περιοχές, όπως το φαινόμενο της πολυγλωσσίας / πολλαπλογλωσσίας, με έμφαση στη ΝΑ Μεσόγειο, οι κατηγορίες γλωσσικής πολιτικής και γλωσσικού προγραμματισμού (ΓΠΓΠ) και οι φορείς που τη σχεδιάζουν και την υλοποιούν, οι σχέσεις πρώτης / δεύτερης / ξένης γλώσσας, οι μέθοδοι και προσεγγίσεις για τη διδασκαλία μιας ξένης γλώσσας, με ιδιαίτερη αναφορά στην επικοινωνιακή προσέγγιση, οι θεωρίες για την κατάκτηση μιας ξένης γλώσσας, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστά των ενηλίκων ως εκπαιδευομένων. Στο Κεφάλαιο 2 εξετάζονται αναλυτικότερα οι γλωσσικές πολιτικές και πρακτικές σχετικά με τη διδακτική της τουρκικής ως ξένης γλώσσας σε οκτώ χώρες της ΝΑ Μεσογείου, συγκεκριμένα: Αίγυπτο, Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Ελλάδα, Κύπρο, Λίβανο, Συρία, και στην ίδια την Τουρκία. Συγκεντρώνονται και παρουσιάζονται τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τη διδασκαλία της τουρκικής στις χώρες αυτές, με ιδιαίτερη έμφαση στους λόγους που ωθούν στην εκμάθηση της συγκεκριμένης γλώσσας ως ξένης και στις μεθόδους που εφαρμόζονται κατά τη διδασκαλία της. Τα βασικά ευρήματα της παρούσας μελέτης και οι μελλοντικές προοπτικές έρευνας που διανοίγονται παρουσιάζονται στο καταληκτικό Kεφάλαιο 3. Η εργασία ολοκληρώνεται με ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση Βιβλιογραφία και Παραρτήματα στα οποία παρουσιάζονται τα Ιδρύματα διδασκαλίας της τουρκικής στην Αλβανία, προγράμματα σπουδών τουρκικής γλώσσας στην Κύπρο, διδακτικά εγχειρίδια, εργασίες σχετικές με την τουρκική ως ξένη γλώσσα και κέντρα διδασκαλίας της τουρκικής ως ξένης στην Τουρκία.