Χρηματοδότηση έργων αστικών συγκοινωνιών από την αύξηση της αξίας γης: η χαμένη ευκαιρία των έργων σταθερής τροχιάς της Αθήνας

Abstract

Η ύπαρξη οργανωμένων σταθμών και γραμμών μαζικής μεταφοράς πλησίον μιας οικιστικής αστικής περιοχής μπορεί να θεωρηθεί ως πλεονέκτημα για τους ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων που ευνοούνται με ευκολότερη, ταχύτερη και φθηνότερη αστική μετακίνηση. Επιπρόσθετα, η δημιουργία ενός τέτοιου σταθμού συγκοινωνίας σε μια αστική περιοχή είναι δυνατό να αυξήσει την τιμή των ακινήτων της, λόγω μεγαλύτερης ζήτησης και λόγω της αυξημένης προθυμίας των αγοραστών να πληρώσουν ένα πρόσθετο οικονομικό τίμημα. Με δεδομένες αυτές τις επιπτώσεις έχει ενδιαφέρον να διερευνηθεί η δυνατότητα επιβολής ενός ανταποδοτικού τέλους στους ιδιοκτήτες των ακινήτων της ευνοούμενης περιοχής που θα μπορούσε να επιχορηγήσει το ίδιο το πρόγραμμα ανάπτυξης της αστικής συγκοινωνίας ή να αποδοθεί στην κοινωνία για άλλους ωφέλιμους σκοπούς. Μια τέτοια πολιτική μπορεί να είναι ευεργετική για τη βελτίωση των αστικών μαζικών συγκοινωνιών, ιδιαίτερα εφόσον οι αρμόδιες δημόσιες αρχές αντιμετωπίζουν προβλήματα οικονομικής στενότητας και όσο η ανάγκη για πιο σύγχρονες και περιβαλλοντικά φιλικές μορφές αστικής μετακίνησης καθίστανται ολοένα και πιο απαραίτητες. Τέτοιες πολιτικές έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε μεγάλα αστικά κέντρα του εξωτερικού και περιγράφονται διεθνώς ως πολιτικές δέσμευσης αξίας ή Land Value Capture (LVC).