H τηλεργασία στην εποχή CΟVID-19: απόψεις των στελεχών διοίκησης ανθρωπίνων πόρων

Abstract

Η επιβολή των ολικών ή μερικών lockdown λόγω της καταστροφικής πανδημίας του COVID-19 είχε και εξακολουθεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην κοινωνία και στην οικονομία και οι επιχειρήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο καλούνται να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες με μεγάλη ευελιξία. Η εφαρμογή της Τηλεργασίας αποτέλεσε το κύριο «εργαλείο» προκειμένου να διασφαλιστεί η επιχειρησιακή συνέχεια, η βιωσιμότητά αλλά συνάμα και η υγεία των εργαζομένων και να περιοριστεί κατά το δυνατό η διασπορά του ιού. Η Τηλεργασία, που έως τώρα αποτελούσε μια μορφή ευέλικτης εργασίας με περιορισμένη εφαρμογή στις επιχειρήσεις, πλέον εφαρμόζεται «βίαια» και αναγκαστικά σε πληθώρα εργαζομένων με τα ποσοστά εφαρμογής της να αυξάνονται ραγδαία. Η αναγκαστική αυτή επιβολή της Τηλεργασίας δεν ακολούθησε τη ροή της επιχειρησιακής αλλαγής, παρόλα αυτά η αποδοχή της από τους εργαζόμενους φαίνεται να είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα εξαιτίας της αναγκαιότητας της και της καθολικής επικρατούσας άποψης ότι πρόκειται για το «κοινό καλό».

Λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος από το ξέσπασμα της πανδημίας οι επιστημονικές έρευνες που έχουν προκύψει είναι περιορισμένες και εστιάζουν κυρίως στο πως οι εργαζόμενοι βιώνουν την Τηλεργασία, τις επιπτώσεις της, θετικές ή αρνητικές στην επαγγελματική αλλά και στην προσωπική τους ζωή και στην εργασιακή ικανοποίηση αλλά όχι σε θέματα που αφορούν την αποτελεσματική της εφαρμογή μέσα από την οπτική της επιχείρησης. Για να καλυφθεί αυτό το κενό στόχος της συγκεκριμένης έρευνας είναι να διερευνηθούν περαιτέρω οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εφαρμόστηκε η Τηλεργασία από την σκοπιά των Στελεχών της Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων. Συγκεκριμένα, επιδιώκεται να μελετηθεί σε τι βαθμό υιοθετήθηκε η πρακτική της τηλεργασίας, η ετοιμότητα των επιχειρήσεων κατά την «αναγκαστική» εφαρμογή της, ο βαθμός αποδοχής της από τα Στελέχη αλλά και τους εργαζόμενους των επιχειρήσεων, οι ενέργειες που έγιναν από τις επιχειρήσεις για την αποτελεσματική της εφαρμογής προκειμένου να ενισχύσουν συγκεκριμένες δεξιότητες του προσωπικού, οι επιπτώσεις για τους εργαζόμενους και την επιχείρηση, καθώς και η στάση των επιχειρήσεων στην προοπτική της υιοθέτησής της και στο μέλλον. Για τη συλλογή των δεδομένων υιοθετήθηκε ως ερευνητική στρατηγική η ποιοτική έρευνα. Συγκεκριμένα, με τη χρήση οδηγού συνέντευξης πραγματοποιήθηκαν ημι-δομημένες συνεντεύξεις με οκτώ (8) Στελέχη Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων από επιχειρήσεις διαφορετικού μεγέθους και κλάδων. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με την θεματική ανάλυση. Μέσω της ανάλυσης αυτής προκύπτουν η άμεση & ευρεία αποδοχή της «Τηλεργασίας», λόγω των έκτακτων συνθηκών που οδηγούν στην επιβολή της (όπου βέβαια είναι εφικτό), o θετικός αντίκτυπος από την εφαρμογή της για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, έντονοι προβληματισμοί πάνω σε ζητήματα ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής & προσωπικής ζωής καθώς και μία θετική στάση όσον αφορά την υιοθέτησή της υπό κανονικές συνθήκες. Ολοκληρώνοντας τη μελέτη παρουσιάζονται η συμβολή και οι περιορισμοί της έρευνας, καθώς και προτάσεις για μελλοντική έρευνα.