Δημιουργία παρατηρητηρίου βιώσιμου τουρισμού στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου: ένα εργαλείο τουριστικής ανάπτυξης

Abstract

Ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας που συμβάλλει στην κάλυψη μεγάλου μέρους του ελλείμματος της χώρας και δύναται να αποτελέσει βασικό πυλώνα για την περαιτέρω ανάπτυξη της. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) , ο ελληνικός τουρισμός συνεισφέρει κατά 16,4% στο ΑΕΠ , καλύπτει το 51,2% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, απασχολεί έναν (1) στους πέντε (5) κατοίκους της χώρας και δημιουργεί 34 δις συνολική ζήτηση στην οικονομία. Τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ελληνικός τουρισμός αφορούν αφενός στον εποχικό χαρακτήρα του και αφετέρου στο γεωγραφικό συγκεντρωτισμό του προσφερόμενου προϊόντος. Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου που αποτελεί και την περιοχή μελέτης της παρούσας εργασίας είναι ένας νησιωτικός προορισμό ο οποίος μετά την συρρίκνωση του πρωτογενούς τομέα στράφηκε στην ανάδειξη του τουρισμού, σαν κύρια εναλλακτική λύση για ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια η τουριστική δραστηριότητα στην περιοχή βρίσκεται σε καθοδική πορεία, τόσο σε αριθμό αφίξεων όσο και σε οικονομική απόδοση . Τροχοπέδη στην αναπτυξιακή πορεία του τουρισμού αποτελούν η έλλειψη σαφούς στρατηγικής σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο αλλά και η συσσώρευση αρνητικών προβλημάτων στην οικονομία των νησιών, όπως π.χ. η δυσκολία πρόσβασης μεταξύ των Δήμων της Περιφέρειας αλλά και με την υπόλοιπη επικράτεια, η στενότητα των διαθέσιμων πόρων και η μείωση και γήρανση του πληθυσμού. Η παρούσα εργασία εστιάζει στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και στην υφιστάμενη κατάσταση του τουρισμού της, τόσο από την πλευρά της τουριστικής προσφοράς όσο και από την πλευρά της τουριστικής ζήτησης. Επίσης εντοπίζονται οι όποιες αδυναμίες και προβλήματα τα οποία αποτρέπουν την περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού εντός των ορίων της Περιφέρειας εμποδίζοντας την βελτίωση των αποτελεσμάτων του και τη συμβολή του στη βιώσιμη ανάπτυξη της Περιφέρειας. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από την δημιουργία «Παρατηρητηρίου Βιώσιμου Τουρισμού της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου», ως ένα εργαλείο τουριστικού σχεδιασμού, μέσω του οποίου θα συγκεντρώνονται και θα αναλύονται οι πληροφορίες για την τουριστική δραστηριότητα στην περιοχή, τα αποτελέσματα και οι επιπτώσεις της.