Μιλώντας για τον Πινόκιο

Abstract

Η μελέτη “Μιλώντας για τον Πινόκιο” εισχωρεί στο βάθος της ιστορίας του ξύλινου κούκλου, κοιτώντας την ιστορία αυτή κι από άλλες οπτικές, δίνοντας, έτσι, κάποιες διαφορετικές ερμηνείες. Το κλασικό κείμενο του Ιταλού Carlo Collodi διηγείται τις περιπέτειες μιας μαριονέτας, σαν αυτές τις πάρα πολλές που υπήρχαν στην Ιταλία και, κυρίως, στην περιοχή της Τοσκάνης του 19ου αιώνα. Ο Πινόκιο αποτελεί τμήμα του ιδιαίτερου τύπου των μασκών (mascere), που μαζί με τον Arlecchino, τη Rosaura, τον Pulsinella, πρωταγωνιστούν στο γνωστό ιταλικό είδος θεάτρου Commedia dell Arte. Είναι οι μαριονέτες, που, στο έργο του Collodi, θα δεχτούν τον Πινόκιο σαν αδερφό τους. Ο Πινόκιο, όμως, ακόμη και σαν ξύλινος κούκλος και πρωταγωνιστής στις διασκεδαστικές παραστάσεις, δεν παύει να είναι ή να θέλει να είναι ένα παιδί, με όλες τις παιδικές ιδιότητες και ιδιαιτερότητες. Αποζητά έναν ρόλο κάθε άλλο παρά σταθερό, που να του αφήνει ελευθερία κινήσεων, χωρίς να κινδυνεύει η ζωή του από οποιοδήποτε διευθυντή κουκλοθεάτρου. Του αρέσουν οι περιπέτειες, αλλά και η ίδια η ζωή, έτσι πολυδιάστατη, ευμετάβλητη και απρόβλεπτη, όπως αυτή είναι. Σίγουρα το έργο του Collodi είναι από τα βιβλία εκείνα που διαβάζεται και ξαναδιαβάζεται και οι καταστάσεις που περιγράφει, αλλά, κυρίως, οι ήρωές του μένουν χαραγμένοι στην ψυχή και ανακαλούνται στη μνήμη σε κάποια δεδομένη στιγμή. Από τους αγαπημένους αναγνώστες του Πινόκιο φαίνεται να είναι ο Gianni Rodari, η Άλκη Ζέη, ο Χρήστος Μπουλώτης, η Κάκια Ιγερινού, οι οποίοι δίνουν τη δική τους διάσταση στο αγαπημένο κλασικό των παιδικών μας χρόνων, αποτυπώνοντας τις χαραγμένες στην ψυχή τους εντυπώσεις από τις δικές τους αναγνώσεις.