Βασιλείες και δολοφονίες αυτοκρατόρων με βάση το εικονογραφημένο χειρόγραφο του Σκυλίτζη της Μαδρίτης

Abstract

Αντικείμενο της συγκεκριμένης εργασίας είναι το εικονογραφημένο χειρόγραφο της Μαδρίτης του Ιωάννη Σκυλίτζη με κριτήριο την σχέση εικόνας και κειμένου. Θέμα της εργασίας είναι Βασιλείες και δολοφονίες αυτοκρατόρων. Πρόκειται για μια Χρονογραφία που καλύπτει μια εκτενή χρονική περίοδο, την βασιλεία του Μιχαήλ Α΄ Ραγγαβέ (811) έως την άνοδο του Ισαάκιου Α΄ Κομνηνού (1057). Είναι ένα κείμενο μετάβασης που ξεκινά από μια εποχή κρίσης για την αυτοκρατορία (ήττα Νικηφόρου Α΄ από τον Κρούμμο) ως την κρίση του 11ου αι που αναλαμβάνει ο στρατιωτικός Ισαάκιος Α΄ Κομνηνός για βραχύ χρονικό διάστημα. Η μέθοδος που ακολουθήθηκε για την εκπόνηση της εργασίας έχει ως πυξίδα την μέθοδο της V. Tsamakda, δηλαδή την παράθεση του κειμένου και την ανάλυση της εικόνας. Οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν, εκτός από την Σύνοψη Ιστοριών, είναι και τα ιστορικά έργα που χρησιμοποιήθηκαν από τον ίδιο για να συνθέσει το έργο του. Προς κατανόηση και ερμηνεία του χωρίου και της εικόνας αξιοποιήθηκαν ιστορικά συγγράμματα, καθώς και επιστημονικά άρθρα. Από τον συγκεκριμένο κώδικα εστίασα στις συγκεκριμένες μικρογραφίες, όπου το θέμα τους είναι οι δολοφονίες των αυτοκρατόρων και θέμάτα από τις βασιλείες (στέψη, γάμος, πολιορκίες, μαχές). Πρώτο κριτήριο για εμένα είναι ότι αποτελεί ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον θέμα. Μέσα από τις συγκεκριμένες μικρογραφίες μπορούμε να γνωρίσουμε την εθιμοτυπία των βυζαντινών αυτοκρατόρων (στέψη,γάμος) και ιστορικά γεγόνοτα (μάχες, πολιορκίες). Επιπλέον εντοπίζουμε πώς αποτυπώνονται τα συγκεκριμένα γεγονότα από τους καλλιτέχνες, εάν η βασική ιστορική πηγή αποτέλεσε μόνο ο ίδιος ο Σκυλίτζης ή ανέτρεξαν σε άλλες ιστορικές πηγές. Το κριτήριο μου για την επιλογή της αναφοράς των πολιτικών γεγονότων των συγκεκριμένων αυτοκρατόρων είναι ο ίδιος ο Σκυλίτζης που θεωρεί ότι το τέλος του κάθε αυτοκράτορα είναι ανάλογο με την διακυβέρνηση και τις προσωπικές του επιλογές (ασυδοσία του Μιχαήλ Γ΄, η απολυταρχία του Νικηφόρου Β΄, εικονομαχική πολιτική του Λεοντα Ε΄ ).