Το έγκλημα στην αρχαία τραγωδία

Abstract

Από τα πρώτα χρόνια της διαμόρφωσης της κοινωνίας με την απόφαση των ανθρώπων να συμβιώσουν προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες που συνάντησαν μέχρι τις ημέρες μας, το έγκλημα ενέχει σημαίνουσα θέση στο πλαίσιο των οργανωμένων αυτών συνόλων, καθώς αφορά στην υπέρβαση των γραπτών και άγραφων νόμων και συγκροτεί μια πράξη εκτός ορίων και ένα άτοπο γεγονός που πυροδοτεί τη σκέψη του κοινού, ώστε να αντιληφθεί την όποια παρέκκλιση από τους θεσμούς. Η αποτύπωση των εγκλημάτων έχει τις απαρχές της στη λογοτεχνική παραγωγή του αρχαίου ελληνικού κόσμου, όπου οι τραγωδοί αναφέρθηκαν και προσπάθησαν να ερμηνεύσουν ειδεχθή εγκλήματα, όπως παιδοκτονίες, αδελφοκτονίες, μητροκτονίες και πατροκτονίες απεικονίζοντας τους διανοητικούς μηχανισμούς που τους οδήγησαν στην τέλεση της εγκληματικής πράξης αφενός δικαιολογώντας τον δράστη και αφετέρου καταδικάζοντάς τον στην καταδίωξη των εφιαλτικών Ερινυών. Το αθηναϊκό κοινό συμπάσχοντας με τους ήρωες ικανοποιούσε τόσο το ενδιαφέρον όσο και την ανησυχία του για την πιθανότητα να υπάρξει και το ίδιο θύμα εγκληματικών ενεργειών. Έτσι, οι αρχαίες τραγωδίες πυροδότησαν τη σκέψη των ανθρώπων να διερευνήσουν τις παραμέτρους των εγκλημάτων, ήτοι την ανθρώπινη συμπεριφορά, τα κίνητρα, τους ψυχολογικούς και βιολογικούς παράγοντες, καθώς και το πολυσύνθετο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτισμικό πλέγμα που ωθούν στη διενέργεια της αφαίρεσης μιας ανθρώπινης ζωής.

From the earliest years of shaping a society to the decision of people to live together to cope with the difficulties they have encountered to this day, crime has played an important role within these organized groups as it concerns the transgression of written and unwritten laws and constitutes an out-of-bounds act and an inappropriate event that ignites public opinion to perceive any deviation from the institutions. The depiction of crimes has its origins in the literary production of the ancient Greek world, where tragedies are reported and attempted to interpret atrocious crimes, such as infanticides, fratricides and parricides reflecting on their intellectual mechanisms that perpetrator but also condemning him in the pursuit of the nightmarish Erinians. The Athenian public, sympathizing with the heroes, satisfied both his interest and his concern about the possibility of the same being a victim of criminal acts. Thus, ancient tragedies have triggered people's thinking to investigate the parameters of crime, namely human behavior, motivation, psychological and biological factors, as well as the complex social, economic and cultural nexus that lead on to the removal of a human life.