Το ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο 1960-1980: η επιστημονική και η λογοτεχνική του πρόσληψη: το παράδειγμα του βρετανικού πανεπιστημιακού μυθιστορήματος

Abstract

Η διατριβή χωρίζεται σε δύο κύρια μέρη, με το κάθε μέρος να αποτελείται από δύο κεφάλαια. Το πρώτο μέρος της παρούσας ερευνητικής εργασίας εξετάζει το πανεπιστήμιο με αμιγώς επιστημονικό χαρακτήρα και αποτελεί τη βάση, τον «καμβά» πάνω στον οποίο θα στηριχθεί το ερευνητικό σκέλος του δεύτερου μέρους της εργασίας. Για το πρώτο μέρος της διατριβής χρησιμοποιήσαμε εκτεταμένη ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας μελετάμε την εξέλιξη του πανεπιστημίου στη Γερμανία, Γαλλία και Βρετανία από τις αρχές του 19ου αι. έως τα τέλη της δεκαετίας του 1950. Το δεύτερο κεφάλαιο, το οποίο αποτελεί κεντρικό σημείο της παρούσας εργασίας, εξετάζει τις σημαντικές εξελίξεις που συντελέστηκαν στο πανεπιστήμιο στις τρεις προαναφερόμενες χώρες τη μεταπολεμική περίοδο, και συγκεκριμένα την εικοσαετία 1960-1980. Το δεύτερο μέρος της εργασίας εξετάζει το ακαδημαϊκό μυθιστόρημα. Εστιάσαμε στο βρετανικό πανεπιστημιακό μυθιστόρημα, γιατί είναι ιδίως βρετανικό λογοτεχνικό φαινόμενο, το οποίο δεν επεκτάθηκε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στο τρίτο κεφάλαιο κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στο συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος, στις προσπάθειες κατηγοριοποίησης, στον τόπο πλοκής και χρόνο έκδοσης των έργων, στους συγγραφείς που ασχολήθηκαν με το είδος και στο δυσφημιστικό τρόπο παρουσίασης των μορφωμένων. Στο τέταρτο κεφάλαιο -το οποίο αποτελεί και το ερευνητικό μέρος της διατριβής - προσπαθούμε να απαντήσουμε στο κεντρικό ερευνητικό ερώτημα της εργασίας: Πώς προσλαμβάνει το βρετανικό ακαδημαϊκό μυθιστόρημα τις σημαντικές εξελίξεις που συντελέστηκαν στο πανεπιστήμιο την εικοσαετία 1960-80; Εστιάζουμε σε επιλεγμένα βρετανικά ακαδημαϊκά μυθιστορήματα που αναφέρονται εκτενώς σε αυτές τις δύο δεκαετίες, τα οποία μελετάμε με βάση συγκεκριμένους άξονες που προέκυψαν από τη μελέτη στο δεύτερο κεφάλαιο της εικοσαετίας 1960-80. Για να διευρύνουμε το πεδίο της έρευνας προσθέσαμε δυο επιπλέον άξονες: τους πανεπιστημιακούς καθηγητές και τους φοιτητές. Η εργασία ολοκληρώνεται με τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε.