Οι οικονομικές σχέσεις Ελλάδας - Ισραήλ

Abstract

Για περίπου έξι δεκαετίες οι σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Εβραίων χαρακτηρίζονταν από αμοιβαία καχυποψία, ψυχρότητα, ακόμα και εχθρότητα. H Ελλάδα, από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948 και για τέσσερις δεκαετίες, επιδείκνυε απροθυμία να εγκαθιδρύσει πλήρεις διπλωματικές σχέσεις με αυτό. Την στάση της αυτή εξηγούσαν τα τότε εθνικά της συμφέροντα σχετικά με διάφορα ζητήματα, όπως π.χ. η ελληνική κοινότητα στην Αίγυπτο, το Κυπριακό Ζήτημα και η διέλευση των ελληνικών πλοίων από τη Διώρυγα του Σουέζ. Στο τέλος πια της δεκαετίας του 1980, υιοθετήθηκε από την Ελλάδα μία πιο φιλική στάση απέναντι στο Ισραήλ που ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και την συνακόλουθη ανάληψη υποχρεώσεων στο πλαίσιο αυτής και είχε ως αποκορύφωμα την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης το 1987 να αναβαθμίσει τις σχέσεις με το Ισραήλ. Για μία δεκαετία μετά την αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ από την Ελλάδα η οικονομική συνεργασία ήταν μέτρια, η εισροή ισραηλινών τουριστών στην Ελλάδα χαμηλή, ενώ παράλληλα δεν αναλήφθηκαν κοινές πολιτικές πρωτοβουλίες και δε διεξήχθησαν σημαντικές στρατιωτικές ασκήσεις μεταξύ των δύο κρατών. Η πολύπλευρη συνεργασία και η εγκαθίδρυση σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κρατών επήλθε στο τέλος της δεκαετίας του 2000. Η προσέγγιση αυτή, μάλιστα, συνέπεσε με την επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Την ίδια περίοδο έλαβαν χώρα αμοιβαίες επισκέψεις των πρωθυπουργών των δύο κρατών που οδήγησαν στην υπογραφή συμφωνιών για την εξερεύνηση δυνατοτήτων συνεργασίας στους τομείς της ενέργειας, της άμυνας, της ασφάλειας, του εμπορίου και των επενδύσεων. Με αυτό τον τρόπο, λοιπόν, διαμορφώθηκε τότε ένα νέο κλίμα στις διμερείς σχέσεις που εξακολουθεί να υπάρχει και σήμερα και περιλαμβάνει αμοιβαίες και συχνές υψηλού επιπέδου πολιτικές επισκέψεις, συνεργασία στους τομείς της στρατηγικής, της άμυνας, του στρατού και της τεχνολογίας, ραγδαία αύξηση των ισραηλινών τουριστών που επισκέπτονται την Ελλάδα, διερεύνηση δυνατοτήτων επενδύσεων από ισραηλινούς επιχειρηματίες, καθώς και εμπορική και πολιτιστική συνεργασία.