Αποκλειστικές οικονομικές ζώνες στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο: η περίπτωση της Κύπρου

Abstract

Η επανάσταση που έφερε στα παγκόσμια θαλάσσια σύνορα η καθιέρωση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) δημιούργησε σύγχυση μεταξύ των παράκτιων κρατών και όχι μόνο, καθώς επιτρέπει κυρίως στα παράκτια κράτη, να εκμεταλλευτούν του πλούτο του βυθού και του υπεδάφους του και να αποκομίσουν σημαντικά οικονομικά οφέλη. Η περιοχή της ανατολικής και κυρίως της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου υπήρξε πάντοτε μια εύφλεκτη ζώνη όντας από τις πλέον στρατηγικές περιοχές του κόσμου. Αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί θέατρο διακρατικών συγκρούσεων και σημείο αντιπαραθέσεις για τις μεγάλες δυνάμεις του διεθνούς συστήματος. Με τις τελευταίες ανακαλύψεις σημαντικών αποθεμάτων φυσικού αερίου και υδρογονανθράκων, οι σχέσεις μεταξύ των κρατών της περιοχής εισήλθαν σε άλλο επίπεδο. Από τη μία, έχουμε χώρες που συνεργάζονται και συνεκμεταλλεύονται τις ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας που έχουν κατοχυρώσει από τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, ενώ από την άλλη εμφανίστηκαν σημαντικές διακρατικές προστριβές στα πλαίσια της διεκδίκησης δικαιωμάτων επί των θαλασσίων πόρων. Η Κύπρος, τοποθετημένη στο κέντρο της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, περικυκλωμένη από τα υπόλοιπα κράτη, με σημαντικά αποθέματα υδρογονανθράκων και με το ιδιαίτερο καθεστώς που την χαρακτηρίζει από το 1974 και έπειτα, αποτελεί μια ιδιάζουσα και άκρως ενδιαφέρουσα περίπτωση. Η παρούσα διπλωματική εργασία με θέμα «Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Η περίπτωση της Κύπρου», έχει στόχο μέσα από την παρουσίαση των κανόνων που διέπουν τις ΑΟΖ και της γεωστρατηγικής σημασίας της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου και αναλύοντας τις ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις συνέπειες που προκάλεσαν, να καταδείξει τη σπουδαιότητα της Κύπρου στο ενεργειακό παιχνίδι της περιοχής.