Μοντέλα κράτους πρόνοιας στον Ευρωπαϊκό Νότο πριν και μετά την οικονομική κρίση

Abstract

Η Παρούσα εργασία εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής, έχει στόχο να αναδείξει τα ουσιαστικά συστατικά του κράτους πρόνοιας και ιδιαίτερα στον Ευρωπαϊκό Νότο, ο όποιος έχει πληγεί ιδιαίτερα από την οικονομική κρίση τα τελευταία χρόνια με οδυνηρές συνέπειες στο κοινωνικό κράτος, το κράτος πρόνοιας. Το κράτος πρόνοιας ως η ουσιαστική μετεξέλιξη ενός κράτους που στηρίζεται στο δίκαιο και στους θεσμούς και μέσω αυτών προσπαθεί να αναγνωρίσει, να κατοχυρώσει και να διασφαλίσει τα κοινωνικά δικαιώματα, όπως η παιδεία, η υγεία, η κοινωνική ασφάλιση, οι συντάξεις, οι κοινωνικές υπηρεσίες κλπ. Επιδιώκει συστηματικά να καλύψει οποιαδήποτε κενά που προκαλούνται από τον μηχανισμό του φιλελεύθερου κράτους, δημιουργώντας έναν δικό του μηχανισμό από δημόσιες υπηρεσίες, που έχουν ως στόχο να χορηγήσουν παροχές απαραίτητες με σκοπό την κοινωνική δικαιοσύνη. Η αντιμετώπιση της φτώχειας, η ανεργία και ο κοινωνικός αποκλεισμός αποτελούν προϋπόθεση για την κοινωνική αρμονία και την ισότητα των πολιτών ενός κράτους, την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και τελικά την κοινωνική συνοχή και την ευημερία. Τα τελευταία χρόνια η οικονομική κρίση και η λιτότητα που μαστίζουν την παγκόσμια κοινότητα και κατά συνέπεια και την ευρωπαϊκή, δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη την ανάγκη για την ύπαρξη ενός ισχυρού κράτους πρόνοιας, το οποίο θα εξασφαλίζει, θα κατοχυρώνει και θα εγγυάται τα κοινωνικά δικαιώματα όλων των πολιτών και ειδικότερα εκείνων που κατατάσσονται στα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα. Με βάση το διαρκώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο, οι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στην παροχή κοινωνικής φροντίδας (δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς, ΜΚΟ, Εκκλησιαστικοί, ΟΤΑ κ.λπ.), καλούνται να εκσυγχρονιστούν και να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα τους, ώστε να αντιμετωπίσουν τα πολυσύνθετα φαινόμενα φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, τα οποία, σύμφωνα με τα Εθνικά σχέδια δράσης και τις κοινές εκθέσεις για την κοινωνική ενσωμάτωση, εμμένουν στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα στον Ευρωπαϊκό Νότο.