Ανασκόπηση της επίδρασης των λειτουργικών τροφίμων και των βιοδραστικών συστατικών της μεσογειακής διατροφής στην υπέρταση και τις καρδιαγγειακές παθήσεις

Abstract

Υπάρχουν πολλά μέσα για να μειωθεί η υψηλή πίεση με αλλά και χωρίς φάρμακα. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση ή αλλιώς υπέρταση, αποτελεί το μεγαλύτερο παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα (εγκεφαλικά επεισόδια, στεφανιαία νόσο κτλ). Υπολογίζεται δε πως περισσότεροι από το ένα τρίτο του ενήλικου πληθυσμού πάσχει από υπέρταση. Όσο υψηλότερη είναι μάλιστα η αρτηριακή πίεση, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης των παραπάνω νοσημάτων. Για το σκοπο αυτο η αλλαγή στον τρόπο ζωής και στις διατροφικές συνήθειες μπορεί σε κάποιο βαθμό να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης σε όλα τα υπερτασικά άτομα, ανεξάρτητα από το αν παίρνουν ή όχι αντιυπερτασικά φάρμακα. Σύμφωνα μάλιστα τους γιατρούς, σε πολλές περιπτώσεις οι δόσεις των φαρμάκων μπορεί να μειωθούν ή σε μερικές περιπτώσεις ακόμη και να αποφευχθεί η θεραπεία με φάρμακα. H μεσογειακή διατροφή περιέχει τροφές πλούσιες σε Κ (κάλιο) που βρίσκεται άφθονο σε φρούτα λαχανικά, κυρίως σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, χυμούς πορτοκαλιού, αποξηραμένα φρούτα, πατάτες κ.α. Χρησιμοποιείται για να προστατεύσει από την υψηλή αρτηριακή πίεση που συνδέεται με υψηλά ποσά άλατος. Δίαιτα χορτοφαγική, υψηλή σε κάλιο είναι ευνοική για την προστασία από υψηλή αρτηριακή πίεση και για την προστασία από καρδιακά επεισόδια. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετηθεί με τη μέθοδο της βιβλιογραφικής ανασκόπησης η επίδραση που έχει η μεσογειακή διατροφή και τα λειτουργικά τρόφιμα στην υπέρταση και στις καρδιοαγγειακές παθήσεις. Για την επίτευξη του παραπάνω σκοπού αναζητήθηκαν σχετικές μελέτες από τη διεθνή βιβλιογραφία κάνοντας χρήση των βάσεων δεδομένων Google Scholar και Pubmed. Για την αναζήτηση των άρθρων χρησιμοποιήθηκαν οι λέξεις κλειδιά «Mediterranean diet», «Functional foods», «Hypertension» και «Cardiovascular diseases», καθώς και συνδυασμοί τους. Ως κριτήριο επιλογής των ερευνών τέθηκε η σχετικότητά τους με το προς μελέτη θέμα της εργασίας, καθώς και ο χρόνος δημοσίευσής τους, όπου ως όριο τέθηκε η χρήση βιβλιογραφίας της τελευταίας εικοσιπενταετίας. Από την αναζήτηση και την εφαρμογή των παραπάνω κριτηρίων προέκυψαν 44 άρθρα. Η ανάλυση των παραπάνω άρθρων έδειξε ότι η χρήση λειτουργικών τροφίμων και η υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής έχουν ιδιαίτερα ευεργετικά αποτελέσματα στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και στην προστασία του οργανισμού από καρδιοαγγειακές παθήσεις. Διαφορετικές λειτουργικές τροφές είναι ευεργετικές για την πρόληψη και τη θεραπεία καρδιαγγειακών νοσημάτων. Διαιτητικές ίνες φρούτων (με πηκτίνη) και λαχανικών, ιχθυέλαια και ελαιώδεις σπόροι όπως το καρύδι, το αμύγδαλο και πολλοί άλλοι μειώνουν τα επίπεδα λιπιδίων στον άνθρωπο και αυτό αποδίδεται τόσο στην πρόληψη της απορρόφησης λίπους όσο και στον τερματισμό της σύνθεσης της ηπατικής χοληστερόλης (Alissa & Ferns, 2012). Η υψηλότερη κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως, βιοδραστικών ενώσεων, αντιοξειδωτικών βιταμινών και φολικού οξέος φαίνεται να αναστρέφει τις βλαβερές αγγειακές επιδράσεις της ομοκυστεΐνης στην καρδιά (McKeown, et al., 2002). Ένα σημαντικό καρδιαγγειακό όφελος από πολυφαινολικές ενώσεις, βιταμίνες (ασκορβικό οξύ, βιταμίνη Ε) και μέταλλα όπως το σελήνιο και το μαγνήσιο στα τρόφιμα πιστεύεται ότι είναι η ικανότητα αυτών των συστατικών να δεσμεύουν τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια της αθηρογένεσης (Block, et al., 2001).