Οικονομική κρίση και ναρκωτικά: οι επιπτώσεις και οι πολιτικές για τα ναρκωτικά

Abstract

Η παρούσα μελέτη έχει κεντρικό θέμα την οικονομική–κοινωνική κρίση σε συνάρτηση με το φαινόμενο της τοξικοεξάρτησης. Στο πρώτο κεφάλαιο αναλύονται οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην κοινωνία, με επίκεντρο τη κατάχρηση ψυχοτρόπων ουσιών και ειδικότερα την ανάδυση νέων ψυχοδραστικών ουσιών κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, γνωστά και ως «ναρκωτικά της κρίσης». Επιπλέον, το κεφάλαιο αυτό τονίζει τις πολιτικές και τα μέτρα λιτότητας, τα οποία έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως είναι οι τοξικοεξαρτημένοι. Περιγράφεται, επίσης, η σταδιακή κατάρρευση των οργανισμών υγείας και κοινωνικής φροντίδας, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Ακόμη, στο κεφάλαιο αυτό, δίνεται έμφαση στην επιδείνωση της σωματικής υγείας, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης του ιού HIV στον πληθυσμό των τοξικοεξαρτημένων. Το δεύτερο κεφάλαιο, πραγματεύεται την ποινικοποίηση της ασθένειας, τις διαδικασίες κοινωνικού αποκλεισμού και στιγματοποίησης, όπως είναι η κατασκευή ενόχων και αποδιοπομπαίων τράγων αλλά και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κοινωνικά αδύναμων ομάδων, τα οποία αναδείχθηκαν την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Επίκεντρο στην ανάλυση όλων αυτών των διαδικασιών αποτελεί η υπόθεση του διασυρμού των οροθετικών-τοξικοεξαρτημένων γυναικών λίγο πριν τις εκλογές του 2012. Υπογραμμίζεται, ο χαρακτηρισμός και η αντιμετώπιση της ασθένειας ως έγκλημα, κυρίως μέσα από τον χειρισμό των ΜΜΕ και τις αρμόδιες πολιτικές αρχές, σπέρνοντας το φόβο για μετάδοση μολυσματικών ασθενειών.Τέλος, το τρίτο κεφάλαιο αφορά στην αποτύπωση της αντίδρασης του επίσημου κοινωνικού ελέγχου για το πρόβλημα των ναρκωτικών.