Πολιτική και θρησκεία στον Λεβιάθαν του Τόμας Χομπς

Abstract

Με αυτήν την εργασία, σκοπός μου είναι να γίνουν κατανοητές οι βασικές όψεις της χομπσιανής φιλοσοφίας και ο αναγνώστης να μπορέσει να πάρει μια πρώτη γεύση από το έργο του Τόμας Χομπς. Αρχικά θα γνωρίσουμε την ανθρώπινη φύση έτσι όπως την αντιλαμβάνεται ο Χομπς και τα χαρακτηριστικά που τη διακρίνουν και τη διαφοροποιούν από των άλλων έμβιων όντων. Θα αναφερθούμε στην κοσμοθεωρία του, καθώς συνδέεται άμεσα με την πραγμάτωση του έργου του, η οποία στηρίζεται σε έναν υλικό κόσμο, που εξηγείται βάση της κίνησης των σωμάτων . Ένα σημείο στο οποίο θα σταθούμε αρκετά, είναι αυτό των παθών. Ο φόβος, η περιέργεια και η θρησκεία αποτελούν πάθη τα οποία θα αποσπάσουν την προσοχή μας και θα χρειαστεί να εμβαθύνουμε σε αυτά. Στην συνέχεια θα δούμε τη ζωή στον προκοινωνικό βίο, δηλαδή την λεγόμενη φυσική κατάσταση. Στην κατάσταση αυτή κυριαρχεί ο αμοιβαίος φόβος και ο φόβος του βίαιου θανάτου καθιστώντας την μη επιθυμητή. Εν συνεχεία μέσω του κοινωνικού συμβολαίου θα δούμε πως οι άνθρωποι εγκαταλείπουν την φυσική κατάσταση και μεταβαίνουν στην πολιτική. Εκεί θα εντοπίσουμε πως δημιουργείται μια καινούργια σχέση αυτή του κυρίαρχου με τους υπηκόους του, όπου και θα την μελετήσουμε αναλυτικά. Κατόπιν, θα καταπιαστούμε με το ζήτημα της θρησκείας. Θα δούμε σε βάθος από ποιες οδούς προκύπτει η θρησκεία, όπως επίσης θα ανακαλύψουμε ποιο είναι το αποτέλεσμα της. Τέλος, θα δούμε την σχέση της πολιτικής εξουσίας με την θρησκευτική αρχή. Εδώ θα δούμε τον Χομπς να παίρνει φανερά θέση στο ζήτημα αυτό και να τοποθετείται όσον αφορά τις δικαιοδοσίες που πρέπει να έχει η μια και η άλλη αντίστοιχα. Το ζήτημα που βρίσκεται στο επίκεντρο, αφορά το εάν η εξουσία πρέπει να είναι συγκεντρωτική και αδιαίρετη ή όχι.