Στρατηγικός σχεδιασμός τουριστικής ανάπτυξης ενός προορισμού: η περίπτωση της Καλαμπάκας

Abstract

Ο τουρισμός συνιστά αναπτυξιακή διέξοδο και πρωταρχικό στόχο για πολλές περιοχές, επιβάλει την ανάγκη για σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και την σχεδίαση της ανάπτυξης του κάθε προορισμού. Ο τουριστικός σχεδιασμός ενός προορισμού - τόπου είναι απαραίτητο να αποτελείται συνεχώς από μια προσαρμοσμένη δραστηριότητα στις αλλαγές και στην εξελίξεις (Gunn G & Var T., 2002). Συχνά μια διαδικασία ανάπτυξης ξεκινάει αφού διαπιστωθεί σύμφωνα με την τοπική διοίκηση και κατόπιν συζήτησης με τους ιδιωτικούς και δημοσίου φορείς ότι ο τουρισμός συνιστά μια επιλογή επιθυμητή και θα πρέπει να αναπτυχθεί βάσει σχεδίου δράσης. Η συμβολή του τουρισμού στην οικονομική ευδαιμονία εξαρτάται και τα έσοδα από την ποιότητα της τουριστικής προσφοράς. Ο τουρισμός αποτελεί ένα σημαντικό αν όχι τo σημαντικότερo κλάδο οικoνομικής δραστηριότητας και είναι αναμφισβήτητο ότι αποτέλεσε διαχρονικά ένα σημαντικό παράγoντα οικονομικής και πoλιτιστικής ανάπτυξης ενός τόπου και συγκεκριμένα της Καλαμπάκας. Είναι αξιοσημείωτο ότι υπάρχει ανάγκη και είναι χρήσιμος ο σχεδιασμός τουριστικής ανάπτυξης ενός προορισμού. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι διερεύνηση των απόψεων των ερωτώμενων που είτε είναι ιδιοκτήτες κάποιας τουριστικής επιχείρησης, είτε εργάζονται σε αυτή και είναι γνώστες του τουριστικού χώρου ή εργάζονται σε κάποιον φορέα ή οργανισμό στην περιοχή της Καλαμπάκας, σχετικά με τον στρατηγικό σχεδιασμό της τουριστικής ανάπτυξης ενός προορισμού και συγκεκριμένα της Καλαμπάκας. Όραμα της παρούσας εργασίας είναι η βιώσιμη ανάπτυξη στο μέγιστο βαθμό, με όσες εναλλακτικές μορφές τουρισμού μπορεί να υποστηρίξει ο τουριστικός προορισμός Καλαμπάκα, αναπτύσσοντας ένα πιο ισχυρό brandname και στην διεθνή αγορά με διάρκεια χρόνου 10 χρόνια. Οι επιμέρους στόχοι που τέθηκαν στην παρούσα εργασία είναι αρχικά η καταγραφή των αντιλήψεων των ερωτώμενων σχετικά με τις επιπτώσεις του τουρισμού σε οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, περιβαλλοντικό και δημόσιας υγείας επίπεδο. Δεύτερος στόχος είναι η διερεύνηση του βαθμού βιώσιμης ανάπτυξης σε όσες μορφές τουρισμού μπορεί να υποστηρίξει και να ανάπτυξη ο προορισμός Καλαμπάκα. Τρίτος στόχος είναι η διερεύνηση της εποχικότητας της Καλαμπάκας. Τελευταίος στόχος είναι η εξέταση των απόψεων των ερωτώμενων σχετικά με την αλληλοϋποστήριξη και την συνεργασία μεταξύ των φορέων με τις τοπικές επιχειρήσεις. Αφού τέθηκαν και έγιναν αντιληπτοί οι στόχοι η εργασία ξεκινάει με ένα θεωρητικό υπόβαθρο σχετικά με τον ορισμό των όρων τουρισμός, τουριστικό προϊόν, τουριστικού προορισμού και η διαφορά τουρίστα με επισκέπτη. Στην συνέχεια αναλύθηκε σε θεωρητικό υπόβαθρο η έννοια του στρατηγικού σχεδιασμού, η εικόνα και το όραμα του τουριστικού προορισμού, οι εικόνες και οράματα καθοδήγησης, η διαδικασία διαχείρισης τουριστικών προορισμών, αειφόρος και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και στρατηγικές ανάπτυξης μάρκετινγκ, η έννοια τουριστικό μάρκετινγκ και προτεινόμενο οργανωτικό πλαίσιο τουριστικού σχεδιασμού και δραστηριοτήτων μάρκετινγκ διαδικασία σχεδιασμού δραστηριοτήτων μάρκετινγκ, ο συντονισμός μεταξύ των φορέων και η αναγκαιότητα έκφρασης των απόψεων των διαμενόντων κατά την διαδικασία λήψης στρατηγικών αποφάσεων & τα ενδιαφερόμενα μέρη (Stakeholders) και μετέπειτα στο συγκεκριμένο κεφάλαιο αναλύθηκε η μελέτη περίπτωσης της Καλαμπάκας. Στο τελευταίο κεφάλαιο τις παρούσας εργασίας αναφέρεται η μεθοδολογία στο πλαισίου της έρευνας, η περιγραφική ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Ακολούθησαν οι έλεγχοι χ2 και ο έλεγχος t-test για ένα δείγμα και για δυο ανεξάρτητα δείγματα. Τέλος καταγράφηκαν αναλυτικά τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την θεωρητική ανασκόπηση και την έρευνα βάση του στατιστικού προγράμματος SPSS.