Εποχικές αποκρίσεις του είδους Cystoseira barbatula στην αύξηση της θερμοκρασίας και στην οξίνιση των υδάτων: μια πειραματική προσέγγιση

Abstract

Η oξίνιση των ωκεανών και οι αυξημένες θερμοκρασίες του θαλασσινού νερού είναι μεταξύ των συνεπειών της εξελισσόμενης παγκόσμιας αλλαγής του κλίματος. Τα θαλάσσια μακροφύκη, τα οποία ως πρωτογενείς παραγωγοί παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στη δομή και τη λειτουργία των παράκτιων οικοσυστημάτων, φαίνεται ότι αδυνατούν να προσαρμοστούν στις ταχύτατα μεταβαλλόμενες συνθήκες στη χημεία των θαλασσών, με μη προβλέψιμες επιπτώσεις γι’ αυτά. Έτσι, η κατανόηση των επιπτώσεων αυτών των αλλαγών στα θαλάσσια μακροφύκη, ιδιαίτερα η αλληλεπίδραση της θερμοκρασίας και της αύξησης του CO2, εξακολουθεί να είναι μικρή παρά τη μεγάλη σημασία τους. Σκοπός αυτής της εργασίας ήταν η διερεύνηση των πιθανών επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών, δηλαδή της αύξησης της θερμοκρασίας (δύο επίπεδα: 25 και 30 oC) και της οξίνισης των υδάτων (δύο επίπεδα CO2 που προσδιορίστηκαν στο θρεπτικό μέσο ως: pH 8,1 και 7,2), στη φωτοσυνθετική απόδοση και αύξηση του είδους Cystoseira barbatula, σε δύο εποχές (δύο επίπεδα: άνοιξη και φθινόπωρο), σε ελεγχόμενες συνθήκες εργαστηρίου. Ως μεταβλητές απόκρισης στα δύο εποχικά πειράματα επιλέχτηκαν οι μεταβλητές μέγιστη φωτοσυνθετική απόδοση (Fv/Fm), συγκέντρωση των χλωροφυλλών α, c, της φουκοξανθίνης και των καροτενοειδών, νωπή βιομάζα και σχετικό ρυθμό αύξησης. Αναλύθηκε και αξιολογήθηκε στατιστικά ο βαθμός επίδρασης (p<0.05) των δύο παραγόντων στις παραπάνω μεταβλητές ξεχωριστά για τις δύο εποχές μέσω ανάλυσης διασποράς δύο παραγόντων επαναλαμβανόμενων ή όχι μετρήσεων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι γενικά, ο παράγοντας «CO2» επηρεάζει, αλλά μάλλον σε σχετικά ασθενή βαθμό, τις μεταβλητές του είδους C. barbatula που εξετάστηκαν. H μεγαλύτερη επίδραση του παράγοντα «CO2» στο είδος C. barbatula σχετίζονταν με την εποχή που πραγματοποιήθηκαν οι μετρήσεις. Συγκεκριμένα, ενώ η προσθήκη CO2 φαίνεται από τη μια μεριά να ευνοεί την αύξηση του είδους την άνοιξη, δηλαδή την περίοδο της μέγιστης αύξησης, από την άλλη δρα μάλλον βλαπτικά την περίοδο του φθινοπώρου, δηλαδή, την περίοδο που το φυτό βρίσκεται σε λήθαργο (dormancy). Μάλιστα, την άνοιξη βελτιώθηκαν κυρίως οι επιδόσεις του φαιοφύκους στη θερμοκρασία των 30 οC, η οποία θεωρείται κοντά στο ανώτερο όριο ανοχής του είδους στη θερμοκρασία. Περαιτέρω συνέχιση της προσπάθειας θα βοηθήσει στην πληρέστερη κατανόηση των αλληλεπιδράσεων του είδους με το περιβάλλον, καθώς οι επιπτώσεις της συνεχιζόμενης και ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, παραμένουν ελάχιστα κατανοητές.