Η μεταβλητότητα δομικών και λειτουργικών μετρικών των φωτόφιλων κοινωνιών μακροφυκών στις βραχώδεις ακτές της Ελλάδας, με έμφαση στον λειτουργικό Δείκτη Οικολογικής Εκτίμησης ΕΕΙ-c.

Abstract

Εξετάστηκε η μεταβλητότητα των φωτόφιλων κοινωνιών των βενθικών μακροφυκών σκληρού υποστρώματος, της ανώτερης υποπαραλιακής ζώνης στις ακτές της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, εξετάστηκε η μεταβλητότητα έξι (6) κύριων μετρικών (αριθμός μονάδας, κάλυψη (%), δείκτης Βιοποικιλότητας Shannon-Wiener, δείκτης Ομοιομορφίας Pielou, διαγράμματα Ομαδοποίησης κατά συστάδες και Πολυδιάστατης κλιμακοποίησης nMDS του δείκτη ομοιότητας Bray-Curtis) σε επίπεδο γένους (δομική βιοποικιλότητα) και σε επίπεδο λειτουργικής ομάδας (ESGI, IA, IB, ESGII, IIA, IIB; λειτουργική βιοποικιλότητα), καθώς και η μεταβλητότητα του Δείκτη Οικολογικής Εκτίμησης EEI-c. Ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των δεδομένων η μεταβλητότητα των μετρικών μελετήθηκε ως προς διαφορετικές χωρικές (σταθμός δειγματοληψίας, τόπος, θαλάσσια υποδιαίρεση) και χρονικές (εποχές) κλίμακες. Για το σκοπό αυτό μελετήθηκαν 225 καταστρεπτικά ποσοτικά δείγματα από υπάρχουσες βάσεις δεδομένων (ΕΛΚΕΘΕ, ΙΝΑΛΕ) που συλλέχθηκαν από εννιά τόπους μελέτης στον Ελλαδικό χώρο (Κόλπος Καβάλας, Νήσος Θάσος, Νήσος Λήμνος, Νήσος Άνδρος, Σαρωνικός Κόλπος, Νήσος Ρόδος, Μεσσηνιακός Κόλπος, Κόλπος Λαγανά Ζακύνθου). Συνολικά προσδιορίστηκαν 152 γένη βενθικών μακροφυκών (21 Χλωροφύκη, 27 Φαιοφύκη και 103 Ροδοφύκη) με επικρατούντα (υψηλότερη % κάλυψη) τα γένη Cystoseira και Jania. Σημαντική διαφοροποίηση παρατηρήθηκε ανάμεσα στη δομική και λειτουργική προσέγγιση, με τη δομική να προσδίδει ένα βιογεωγραφικό χαρακτήρα στην διαφοροποίηση των τόπων μελέτης, σε αντίθεση με τη λειτουργική που φαίνεται να περιγράφει καλύτερα τις αποκρίσεις των κοινωνιών στην ανθρωπογενή καταπόνηση. Με βάση το αποτέλεσμα αυτό μελετήθηκαν με συσχέτιση Spearman και πολυμεταβλητή ανάλυση πλεονασμού (Redundancy Analysis-RDA) οι σχέσεις των λειτουργικών μετρητών και του Δείκτη οικολογικής εκτίμησης EEI-c με κύριους αβιοτικούς παραμέτρους της στήλης του νερού (θερμοκρασία, αλατότητα, N-NO3, P-PO4) και επιμέρους (αστικοποίηση, αγροτικές καλλιέργειες) ή συνολικών (MA-LUSI) δεικτών καταπόνησης. Από τα κυριότερα αποτελέσματα υπήρξε η αρνητική συσχέτιση του λειτουργικού Δείκτη EEI-c με τον δείκτη MA-LUSI, αλλά και με τον δείκτη αστικοποίησης.