Αντιλήψεις Ελλήνων οινοπαραγωγών για την κλιματικά - έξυπνη γεωργία

Abstract

Στην παρούσα εργασία εξετάζεται το πώς αντιλαμβάνονται οι Έλληνες οινοπαραγωγοί την Κλιματικά- Έξυπνη Γεωργία και το δυναμικό εισχώρησης της ελληνικής αμπελουργίας και οινοποιίας σε ένα κλιματικά έξυπνο μοντέλο. Πραγματοποιήθηκε έρευνα σε ένα δείγμα 10 Ελλήνων οινοπαραγωγών, μέσα από ημιδομημένες συνεντεύξεις. Οι συνεντεύξεις χωρίστηκαν σε ενότητες ώστε αρχικά να προσδιοριστεί το πώς αντιλαμβάνονται και σε τι βαθμό την κλιματική αλλαγή οι παραγωγοί, στη συνέχεια το πώς αντιμετωπίζουν τις τυχόν προκλήσεις οι ίδιοι οι οινοπαραγωγοί αλλά και το κράτος και τέλος, οι σκέψεις των οινοπαραγωγών σχετικά με προτάσεις και πρακτικές που υποστηρίζουν την κλιματικά- έξυπνη προσέγγιση της αμπελουργίας στην Ελλάδα. Οι πλειονότητα των οινοπαραγωγών παρατηρεί μεταβολές τα τελευταία χρόνια, οι οποίες αφορούν κυρίως στην αύξηση της θερμοκρασίας. Οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής συνοψίζονται σε θέματα αντοχής των αμπελώνων στην θερμική καταπόνηση, τις εισβολές εχθρών και την εξασφάλιση των απαραίτητων υδάτινων πόρων για την ικανοποιητική απόδοση των καλλιεργειών. Το μεγαλύτερο μέρος των οινοπαραγωγών υιοθετεί πρακτικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αλλά η εστίαση στον μετριασμό της είναι χαμηλότερη. Η απουσία ενημέρωσης, κρατικής υποστήριξης και θεσμικής προώθησης μέτρων για την κλιματική αλλαγή είναι σημαντικός περιοριστικός παράγοντας προσαρμογής του κλάδου. Η Κλιματικά- Έξυπνη Γεωργία αποτελεί άγνωστο όρο για τους περισσότερους οινοπαραγωγούς. Ωστόσο φαίνεται πως στο πλαίσιο ενός υγιούς κρατικού μηχανισμού, οι οινοπαραγωγοί θα έβλεπαν θετικά τις κατευθύνσεις της Κλιματικά- Έξυπνης Γεωργίας. Η αποτελεσματικότερη διασύνδεση της επιστημονικής και αγροτικής κοινότητας, κρίνεται απαραίτητη για την αναβάθμιση του αμπελουργικού κλάδου. Η εστίαση της έρευνας στις ανάγκες και τις δυνατότητες της ελληνικής αμπελουργίας, για την εξασφάλιση της παραγωγικότητας, την προσαρμογή της στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ένταξη της σε ένα κλιματικά- έξυπνο μοντέλο.

This paper examines how Greek wine producers perceive Climate-Smart Agriculture (CSA) and the potential of Greek viticulture and winemaking entering a climate-smart model. Research was carried out on a sample of 10 Greek winegrowers, through semi-structured interviews. The interviews were divided into modules to initially determine how they perceive climate change and to which degree, the way that producers and the state face the challenges, and finally the winegrowers’ thoughts about proposals and practices which support the climate-smart approach of viticulture in Greece. Most winegrowers have seen changes in recent years, which are mainly related to the rise in temperature. The negative impacts of climate change are summarized in terms of the resistance of vineyards to heat stress, diseases and securing the necessary water resources for satisfactory crop yields. Most winegrowers adopt climate change adaptation practices, but the focus on mitigation is lower. The lack of information, public support and institutional promotion of climate change measures is an important limiting factor in the industry's adjustment. Climate-Smart Agriculture is an unknown term for most wine producers. However, it appears that under a sound state mechanism, wine producers would positively view the directions of climate-smart agriculture. The more effective interconnection of the scientific and rural community is considered necessary for the upgrading of the wine sector. Focusing research on the needs and potential of Greek viticulture to ensure productivity, adapt to climate change and mitigate it can play a key role in integrating it into a climate-smart model.