Διεπιστημονικές διδακτικές προσεγγίσεις της θερμοκρασίας στο πλαίσιο της επιστήμης του πολίτη

Abstract

Με αφορμή τις εναλλακτικές αντιλήψεις των μαθητών πάνω στην έννοια της θερμοκρασίας, στην παρούσα εργασία επιχειρείται μια διεπιστημονική προσέγγιση της έννοιας μέσω ενός έργου της Επιστήμης του Πολίτη, ενώ ταυτόχρονα συνδέεται με το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και την υπερθέρμανση του Πλανήτη. Από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά, είτε από το οικογενειακό τους περιβάλλον, είτε από το σχολείο, αποκτούν κάποιες αντιλήψεις για την έννοια της θερμοκρασίας, που κάποιες φορές χρειάζεται να τροποποιηθούν ή να συμπληρωθούν. Μέσω μιας διδακτικής παρέμβασης σε ένα τμήμα 18 παιδιών της δεύτερης τάξης ενός Γενικού Λυκείου σε ένα νησί, στην Ελλάδα, καταβάλλεται μια προσπάθεια για εννοιολογική αλλαγή αυτών των αντιλήψεων, χωρίς να έχουμε σε όλες τις περιπτώσεις επιτυχή αποτελέσματα. Τα παιδιά κάνουν μετρήσεις με θερμόμετρα για πέντε ημέρες και μελετούν τη θερμοκρασία στο εξωτερικό των σπιτιών τους, στα μπαλκόνια και στις αυλές τους. Η επιστημονική έρευνα καθίσταται καθημερινή και προσιτή, καθώς ενισχύεται η σύνδεσή τους με τη φύση. Ανακαλύπτουν και χτίζουν σταθερά τη γνώση, κάνοντας υποθέσεις και ελέγχοντάς τες, συγκρίνοντας και συσχετίζοντας. Τονώνεται η αυτοαποτελεσματικότητά τους και τοποθετούνται στο επίκεντρο της μάθησης, με διαμεσολαβητή τον/την εκπαιδευτικό. Τα όρια των Επιστημών ξεπερνιούνται και εκτός από τις Φυσικές επιστήμες και τα Μαθηματικά, η Ψυχολογία και άλλες ανθρωπιστικές επιστήμες προστίθενται στο διεπιστημονικό χαρακτήρα της παρέμβασης. Τα αυξημένα για την εποχή επίπεδα θερμοκρασιών, τα οδηγούν σύντομα στη συζήτηση για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και με ποιους τρόπους μπορεί να αντιμετωπιστεί. Προτείνουν τρόπους για το μετριασμό των συνεπειών της τόσο σε ατομικό και τοπικό επίπεδο, όσο και σε παγκόσμιο. Αποκτούν θετική στάση απέναντι στο περιβάλλον και μαθαίνουν να εργάζονται με μεθοδικότητα, καθώς αναπτύσσουν κριτική σκέψη. Παρουσιάστηκε μεγάλη ποικιλία στα μαθησιακά αποτελέσματα, αλλά και εξοικείωση με τεχνολογικά εργαλεία πληροφορίας και επικοινωνίας, τα οποία μετατρέπουν την προσπάθεια απόκτησης της γνώσης σε πιο ελκυστική και ενδιαφέρουσα για αυτές τις ηλικίες και διευκολύνουν την συνεχιζόμενη ανατροφοδότησή τους.