Διερεύνηση του περιβαλλοντικού εγγραμματισμού των Ελλήνων εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που υλοποιούν προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία διερευνά τον Περιβαλλοντικό Εγγραμματισμό των Ελλήνων εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που υλοποιούν Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζει τον βαθμό περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησής τους, το γνωστικό τους επίπεδο σε θέματα περιβάλλοντος και αειφορίας, τις αξίες και στάσεις τους σε θέματα περιβαλλοντικά και αειφόρου ανάπτυξης, τις ικανότητες και δεξιότητές τους ως προς τη διαχείριση των περιβαλλοντικών ζητημάτων, όπως και τον βαθμό δραστηριοποίησης και συμμετοχής τους σε δράσεις περιβαλλοντικού περιεχομένου και αειφορίας. Για τη διεξαγωγή της συγκεκριμένης έρευνας επιλέχθηκε η ποσοτική περιγραφική έρευνα και ως εργαλείο αυτής χρησιμοποιήθηκε ανώνυμο ερωτηματολόγιο, με ερωτήσεις κλειστού τύπου. Πραγματοποιήθηκε στο συνολικό πληθυσμό των εν ενεργεία εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε πέντε σχολικές μονάδες της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στο νησί της Λέρου το μήνα Ιανουάριο του έτους 2022, που υλοποιούν ή έχουν υλοποιήσει Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Το σύνολο του συγκεκριμένου δείγματος αποτέλεσαν 51 εκπαιδευτικοί διαφόρων ειδικοτήτων. Από τα πορίσματα της έρευνας προκύπτουν σημαντικά συμπεράσματα γύρω από τους βασικούς άξονες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Διαπιστώθηκαν η διάχυτη ανησυχία των εκπαιδευτικών για θέματα τοπικού και παγκόσμιου χαρακτήρα, η δεκτικότητά τους για λήψη κατάλληλης επιμόρφωσης, η διάθεση ενεργούς συμμετοχής σε προγράμματα και δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Εξέφρασαν την επιθυμία τους για ενσωμάτωση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης σε όλα τα διδακτικά αντικείμενα και την αξιοποίησή της στα ισχύοντα αναλυτικά προγράμματα του σημερινού εκπαιδευτικού μας συστήματος. Πιστεύουν, πως αυτή δύναται να συνδράμει στη διαμόρφωση νέων φιλοπεριβαλλοντικών τρόπων ζωής και αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών ζητημάτων, δίνοντας έμφαση στη διαθεματική, διεπιστημονική και κριτική εξέτασή τους. Γενικότερα, το σχολείο μπορεί να αποτελέσει το βασικό μοχλό Περιβαλλοντικού Εγγραμματισμού όλων των εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία, με εκπαιδευτικό δυναμικό περιβαλλοντικά εγγράμματο, ευαισθητοποιημένο, με αρχές και δεξιότητες που προάγουν το περιβάλλον και την αειφορική διαχείριση των προβλημάτων του. Η συγκεκριμένη έρευνα δεν έχει επαναληφθεί στο παρελθόν στο νησί της Λέρου. Τα αποτελέσματά της επιδέχονται γενίκευση για τους εκπαιδευτικούς που υλοποιούν περιβαλλοντικά προγράμματα στο νησί της Λέρου. Ωστόσο, μπορεί στο μέλλον να πραγματοποιηθεί μία άλλη μεγαλύτερης διάρκειας πανελλήνια έρευνα, ώστε τα αποτελέσματα να είναι πιο αντιπροσωπευτικά για το σύνολο των εκπαιδευτικών που υλοποιούν περιβαλλοντικά προγράμματα στα σχολεία της χώρας μας. Επίσης, η εν λόγω έρευνα δύναται να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των τοπικών παραγόντων, ώστε να δράσουν κατάλληλα και αποτελεσματικά στην επίλυση ζωτικών προβλημάτων του τόπου τους, που αναδύθηκαν μέσα από τη συγκεκριμένη ερευνητική προσπάθεια.