Τα βιωματικά παιχνίδια ως μαθησιακές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες στην περιβαλλοντική εκπαίδευση

Abstract

Ο έκρηξη της ανάπτυξης και της εξέλιξης του ανθρώπου στον πλανήτη έχει επιφέρει φθορά στη σχέση του με το φυσικό περιβάλλον. Τα περιβαλλοντικά προβλήματα του σύγχρονου κόσμου έχουν οδηγήσει τον πλανήτη σε δυσμενή θέση και η λύση τους αποτελεί μονόδρομο. Για τη σωτηρία του πλανήτη, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Αυτό προϋποθέτει αλλαγή νοοτροπίας, διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης, αξιών και στάσεων, οι οποίες θα οδηγήσουν σε έργα και δράσεις σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Για να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι βασικός παράγοντας είναι η εκπαίδευση. Το σημερινό σχολείο λόγω των φορτωμένων αναλυτικών προγραμμάτων εκπαίδευσης, δεν έχει τη δύναμη να πραγματοποιήσει μόνο του την αλλαγή και να οδηγήσει σε ένα αειφόρο μέλλον. Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετήσει τη σύνδεση και τη σχέση της μάθησης με το φυσικό περιβάλλον. Στόχοι της παρούσας εργασίας είναι η προσέγγιση νέον μεθόδων διδασκαλίας όπως η βιωματική μάθηση, το παιχνίδι εφαρμοσμένα μέσα στην ύπαιθρο (υπαίθριες δραστηριότητες), καθώς και η διερεύνηση των γνώσεων των απόψεων και των στάσεων των μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης πάνω σε αυτές και τους προβληματισμούς τους για την πραγματοποίηση τους. Η έρευνα έλαβε μέρος με μεθοδολογικό εργαλείο το ερωτηματολόγιο, το οποίο δόθηκε σε 62 μαθητές-τριες της πέμπτης (Ε’) και έκτης (ΣΤ’) τάξης Δημοτικού της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, το διάστημα μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου του έτους 2022. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων φαίνεται ότι οι μαθητές-τριες είναι ιδιαίτερα θετικοί πάνω σε καινοτόμους μεθόδους διδασκαλίας με βιωματικές δραστηριότητες και παιχνίδια στο πεδίο, αλλά σημαντικοί ανασταλτικοί παράγοντες που εμποδίζουν την πραγματοποίηση τους αποτελούν, το βαρυφορτωμένο αναλυτικό πρόγραμμα των δασκάλων και καθηγητών και κατά δεύτερον από την υπέρμετρη χρήση των ψηφιακών παιχνιδιών από μέρους των παιδιών. Λόγω του μικρού δείγματος της έρευνας δεν δίνεται η δυνατότητα γενίκευσης των συμπερασμάτων σε ολόκληρο τον πληθυσμό. Για αυτό το λόγο προτείνετε η γενίκευση των αποτελεσμάτων να γίνεται σε τοπικό επίπεδο, δίνοντας το περιθώριο για μία περαιτέρω διερεύνηση του δείγματος, πληθυσμιακά, αλλά και ποιοτικά με τη συμμετοχή ενός γενικευμένου συνόλου στο μέλλον.