Η κρίση της Υεμένης και η αντιπαλότητα Σαουδικής Αραβίας – Ιράν

Abstract

Η Δημοκρατία της Υεμένης, ως ένα από τα φτωχότερα κράτη της Μέσης Ανατολής, με ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία, υπέστη και συνεχίζει να υφίσταται, εξωτερικές παρεμβάσεις από τους ισχυρούς περιφερειακούς και διεθνείς δρώντες. Ιδίως η Σαουδική Αραβία, με αρωγούς τις τοπικές κυβερνήσεις, χρησιμοποιεί κάθε είδους οικονομικό, διπλωματικό, ή ακόμα και στρατιωτικό μέσο, προκειμένου να επηρεάζει την εσωτερική πολιτική του γειτονικού αυτού κράτους και να διασφαλίζει τα συμφέροντά και την ασφάλειά της. Ωστόσο, μετά την μετατροπή της εξέγερσης του 2011 στην Υεμένη σε πόλεμο διά αντιπροσώπων, η Σαουδική Αραβία εμπλέκεται, από το 2015 και στρατιωτικά στην Υεμένη, με την αρωγή και άλλων αραβικών κρατών, όπως της Αιγύπτου. Στόχος της ανάμειξης αυτής ήταν η αποκατάσταση στην εξουσία του φίλα προσκείμενου στο Ριάντ, Προέδρου Χάντι, καθώς και η ήττα των μειονοτικών σιιτών Χούθι της Υεμένης, το κίνημα των οποίων θεωρείται ότι υποστηρίζεται από Ιράν. Μέσα από την περιορισμένη υποστήριξη των Χούθι, η Τεχεράνη καταφέρνει όχι μόνο να διευρύνει τα περιφερειακά της ερείσματα, αλλά συγχρόνως να πιέσει ακόμα περισσότερο τους αντιπάλους της με σχετικά μικρό κόστος. Αντιθέτως, η Σαουδική Αραβία, έχει εγκλωβιστεί σε ένα πολυδάπανο πόλεμο, τον οποίο δεν φαίνεται να μπορεί να κερδίσει, πολύ περισσότερο, που οι Άραβες σύμμαχοί της στην εισβολή της Υεμένης αποχώρησαν από το πεδίο. Αν και μέχρι το ξέσπασμα του Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου, τον Φεβρουάριο του 2022, έχουν αποτύχει όλες οι ειρηνευτικές προσπάθειες, εντούτοις η ξαφνική παραίτηση του μεταβατικού προέδρου της χώρας τον Απρίλιο του 2022, που θα πρέπει να γίνει αντιληπτή μέσα στα πλαίσια των γενικότερων πολιτικών μετατοπίσεων που συντελούνται στην Μέση Ανατολή, δημιουργεί, ενδεχομένως, νέα πολιτικά δεδομένα, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε μια πιθανή επίλυση της κρίσης στην Υεμένη.

The Republic of Yemen, as one of the poorest states in the Middle East, of special geopolitical importance, has been and continues to be subjected to external interventions by powerful regional and international actors. Saudi Arabia in particular, with the help of local governments, uses all kinds of economic, diplomatic and even military means to influence the internal politics of the neighbouring state and to safeguard its interests and security. However, after the 2011 uprising in Yemen turned into a proxy war, Saudi Arabia has also been militarily involved in Yemen since 2015, with the help of other Arab states such as Egypt. The aim of this involvement was to restore to power President Hadi, who is friendly to Riyadh, and to defeat Yemen's Shia Houthi minority, whose movement is believed to be supported by Iran. Through Houthis limited support, Tehran manages not only to expand its regional ground, but at the same time to put even more pressure on its opponents at relatively little cost. On the contrary, Saudi Arabia is trapped in a costly war that cannot seem to win, especially now that its Arab allies in the Yemeni invasion have withdrawn from the field. Although, and up until the outbreak of the Russo-Ukrainian war in February 2022, all peace efforts have failed, the sudden resignation of the country's interim president in April 2022, which should be seen in the context of the general political shifts taking place in the Middle East, potentially creates new political realities that could lead to a possible resolution of the Yemeni crisis.