Η σημασία της (δια)πολιτιστικής εκπαίδευσης στην προσχολική αγωγή και ο ρόλος της παραδοσιακής μουσικής

Abstract

Οι περισσότερες χώρες του δυτικού πολιτισμού έχουν/είχαν σχεδόν παρόμοιες προσδοκίες από το εκπαιδευτικό τους σύστημα. Οι προσδοκίες ή τα «ιδανικά» στηρίχτηκαν πάνω σε διαχρονικά διακυβευμένες θέσεις και προγράμματα σπουδών όπως να προσφέρουν ολοκληρωμένη και περιεκτική εκπαίδευση για την πλήρη ανάπτυξη του παιδιού, να προσφέρουν ισονομία στην παροχή της εκπαίδευσης με όλα τα μέσα, να διδάσκουν με προσανατολισμό το κοινωνικό πρόσωπο της εκπαίδευσης και τον σεβασμό της κουλτούρας, να αναδεικνύουν και να εξελίσσουν ικανότητες. Διαπιστώνουμε ότι -διαχρονικά- αναπτύσσεται μια ρητορική για την ελεύθερη πρόσβαση στην εκπαίδευση με στόχο την καλλιέργεια κυρίως των δεξιοτήτων του 21ου αιώνα και την έμφαση να δίνεται στην ενσυναίσθηση του ενεργού πολίτη για το περιβάλλον όπου ζει και δημιουργεί διαμορφώνοντας ανάλογη συνείδηση πολιτισμού. Σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας είναι, αφενός, η διερεύνηση του πλαισίου πολιτιστικής «σκέψης» με αναφορές σε πηγές που τεκμηριώνουν την σημαντικότητα της (δια)πολιτιστικής εκπαίδευσης για την προσχολική αγωγή και, αφετέρου, η συλλογή δεδομένων για πολιτιστικές πρακτικές, όπως είναι η αξιοποίηση του παιδικού παραδοσιακού τραγουδιού, και αφορούν τις απόψεις και τις στάσεις φοιτητών της προσχολικής αγωγής. Σημαντικοί παράγοντες για τη διαμόρφωση της (δια)πολιτιστικής εκπαίδευσης θεωρούνται η ελληνική παράδοση και πιο συγκεκριμένα η μουσική λαογραφία –ενσωματώνοντας ειδικά χαρακτηριστικά στοιχεία- στις μουσικές πρακτικές των νηπιαγωγών. Ως πιο πρόσφορο, το παιδικό τραγούδι προσεγγίζεται από την ερευνήτρια ως σύλληψη ιδέας πολιτισμού και προτείνεται ως εργαλείο διαμόρφωσης ανάλογης κουλτούρας εκ μέρους των μελλοντικών παιδαγωγών της προσχολικής αγωγής. Η εργασία αξιοποιεί ερευνητικά την ομάδα εστίασης (focus group) για να αντλήσει εμπειρικά δεδομένα και να τα επεξεργαστεί.