Διδακτικές πρακτικές στο πλαίσιο εθελοντικών δράσεων για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης σε ενήλικες πρόσφυγες

Abstract

Στη σύγχρονη εποχή η όλο και μεγαλύτερη εισροή των προσφύγων στην Ελλάδα δια ξηράς αλλά κυρίως δια θαλάσσης είναι εμφανής σε όλη την Ευρώπη. Εκατοντάδες άνθρωποι διαφόρων ηλικιών έρχονται αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα μέσα στην οποία πρέπει γρήγορα να ελιχθούν ώστε να επιβιώσουν. Αρχικά, η μέριμνα για τη στέγαση, τη σίτιση και την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη αποτελεί το βασικότερο στοιχείο της επιβίωσής τους. Ωστόσο, ερχόμενοι/ες στην χώρα μας, πρέπει να μάθουν άμεσα και αποτελεσματικά την ελληνική γλώσσα για να μπορέσουν να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους, αλλά και να γίνουν σταδιακά αποδεκτοί/ες από την ελληνική κοινωνία. Κρίνεται, λοιπόν, απαραίτητη η ύπαρξη δομών και φορέων, οι οποίοι βοηθούν στην παροχή πρώτων ειδών διαβίωσης και κατ' επέκταση στη γλωσσική εκπαίδευση των προσφύγων. Στην εργασία που ακολουθεί, πέρα από τις μετακινήσεις πληθυσμών που σημειώθηκαν ειδικότερα τα τελευταία οκτώ (8) χρόνια, παρουσιάζονται δράσεις και προγράμματα που αφορούν ανήλικους/ες και ενήλικους/ες πρόσφυγες, με έμφαση αυτά που προσφέρονται στους/στις ενήλικους/ες. Ωστόσο, κύριος στόχος της εργασίας, είναι η κριτική παρουσίαση (α) βασικών γλωσσοδιδακτικών θεωριών που αξιοποιούνται σε δομές και φορείς που δραστηριοποιούνται στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε αυτούς τους πληθυσμούς με βάση τη μελέτη της βιβλιογραφίας, και (β) διδακτικών προτάσεων και σεναρίων που προκύπτουν από αυτές τις θεωρίες. Ειδικότερα, οι προτεινόμενες διδακτικές παρεμβάσεις, που αφορούν όλα τα επίπεδα γλωσσικής εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας, έχουν ήδη υλοποιηθεί επιτυχώς στο πλαίσιο εθελοντικών δράσεων της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και μπορούν να υλοποιηθούν και σε άλλες ανάλογες δομές.