Προστασία προσωπικών δεδομένων στο δημόσιο τομέα: η περίπτωση των οργανισμών της τοπικής αυτοδιοίκησης

Abstract

Η προστασία των προσωπικών δεδομένων είναι σήμερα πιο αναγκαία από ποτέ, καθώς η χρήση των Τεχνολογιών της Επικοινωνίας και των Πληροφοριών που παρατηρείται τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα βασίζεται στην επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων των χρηστών. Από την πλευρά του δημοσίου τομέα, στον οποίο εντάσσονται και οι Δήμοι, η πλειοψηφία των υπηρεσιών έχει ψηφιοποιηθεί, θεσπίζοντας την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Στο πλαίσιο αυτής, οι δημοτικές αρχές παρέχουν τις υπηρεσίες τους προς του πολίτες και ασκούν τις αρμοδιότητές τους προς τους εργαζομένους τους, με την χρήση συστημάτων βασισμένων σε διάφορες τεχνολογίες και εργαλεία, όπως το cloud computing, που επεξεργάζονται τα δεδομένα του εκάστοτε χρήστη. Η ισχύουσα νομοθεσία (κυρίως ο GDPR) στοχεύει στην προστασία των υποκειμένων, τα δεδομένα των οποίων υφίστανται επεξεργασία με οποιονδήποτε τρόπο, ενώ παράλληλα επιβάλλει υποχρεώσεις στους Υπεύθυνους Επεξεργασίας. Η συμμόρφωση μιας δημοτικής αρχής στον Κανονισμό δεν είναι μια απλή υπόθεση αλλά απαιτεί, εκτός από την λήψη τεχνικών μέτρων, οργανωτικές αλλαγές συνεχείς αξιολογήσεις και επανελέγχους ώστε να συμβαδίζει με τις αλλαγές και να έχει διάρκεια. Μάλιστα, ο ίδιος ο Κανονισμός προτείνει στον δημόσιο φορέα εργαλεία που θα βοηθήσουν σε αυτή τη συμμόρφωση, όπως η Ιδιωτικότητα κατά το σχεδιασμό, η χρήση Τεχνολογιών Ενίσχυσης της Ιδιωτικότητας και η διενέργεια Εκθέσεων Εκτίμησης των Αντικτύπων για τα δεδομένα. Η μη συμμόρφωση, ολική ή μερική, μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή διοικητικών προστίμων από την αρμόδια ανεξάρτητη Αρχή Προστασίας, η οποία αποτελεί και τον βασικό ανεξάρτητο παράγοντα ελέγχου της συμμόρφωσης ή μη ενός Δήμου. Καταληκτικά, παρά το γεγονός ότι η εφαρμογή του Κανονισμού είναι υποχρεωτική ήδη από το 2018, είναι σύνηθες φαινόμενο πολλοί δημόσιοι οργανισμοί να μην γνωρίζουν πως να συμμορφωθούν με το περιεχόμενό του ή να αδιαφορούν, οδηγώντας έτσι σε ελλιπή προστασία των δικαιωμάτων των υποκειμένων των προσωπικών δεδομένων. Θα πρέπει, συνεπώς, το ζήτημα της ελλιπούς συμμόρφωσης να καταστεί προτεραιότητα των δημοτικών αρχών της χώρας ώστε να διασφαλίζεται ένα υψηλό επίπεδο προστασίας των πληροφοριακών συστημάτων, ενισχύοντας παράλληλα και την εμπιστοσύνη του κοινού προς τους ίδιους τους οργανισμούς και τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες τους