Οικοτουρισμός και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη: η περίπτωση της Λίμνης Κερκίνης

Abstract

Ο τουρισμός αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας, ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξή του και η μελέτη του σε βάθος έχουν οδηγήσει στον εντοπισμό νέων τρόπων παροχής του τουριστικού προϊόντος. Αυτά σε συνδυασμό με τη στροφή των καταναλωτών και των κυβερνήσεων σε διαδικασίες φιλικές προς το περιβάλλον έχουν οδηγήσει στην ανάγκη ενημέρωσης όλων σχετικά με τις επιπτώσεις των επιλογών τους στο περιβάλλον. Εξάλλου, στόχος των χωρών είναι η αύξηση των οικονομικών οφελών από την παροχή των τουριστικών υπηρεσιών, με αποτέλεσμα κάθε ενέργεια εκμετάλλευσης των πόρων μίας περιοχής να έχει επιπτώσεις εάν δεν υπάρχει μέτρο. Γι’ αυτό, προτάθηκε η έννοια του οικοτουρισμού με στόχο την παροχή μίας ιδιαίτερης εμπειρίας στον ταξιδιώτη δίπλα στη φύση, αλλά πάντα με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και όσο το δυνατόν λιγότερη παρέμβαση στο οικοσύστημα της περιοχής. Έτσι, η παρούσα εργασία μελετά τον οικοτουρισμό στη Λίμνη Κερκίνη και, πιο συγκεκριμένα, διερευνώνται έξι ερωτήματα. Το πρώτο ερώτημα αναφέρεται στις απόψεις των κατοίκων του νομού Σερρών σχετικά με τον οικοτουρισμό, το δεύτερο στις αντιλήψεις τους αναφορικά με τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του οικοτουρισμού στην περιοχή της Λίμνης Κερκίνης και το τρίτο στον βαθμό που θεωρούν ότι ο οικοτουρισμός μπορεί να ωφελήσει τον τόπο τους και να συμβάλλει στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη . Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της εργασίας όσον αφορά στα παραπάνω ερευνητικά ερωτήματα διαπιστώθηκε ότι οι κάτοικοι αναγνωρίζουν τον οικοτουρισμό ως έννοια, όπως και τις θετικές του επιδράσεις αλλά και την συμβολή του στην βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, ενώ δεν εντοπίζουν ιδιαίτερα αρνητικά σημεία. Το τέταρτο ερώτημα σχετίζεται με τον βαθμό ευαισθητοποίησης των κατοίκων του νομού Σερρών σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και διατήρησης της βιοποικιλότητας στην περιοχή της Λίμνης Κερκίνης , ενώ το πέμπτο ερώτημα με το κατά πόσο είναι πρόθυμοι να συμμετέχουν ενεργά στην προώθηση του οικοτουρισμού στην περιοχή, όπου φάνηκε πως ο τοπικός πληθυσμός είναι ευαισθητοποιημένος, αλλά ακόμα όχι τόσο διατεθειμένος να αναλάβει δράση. Το έκτο ερώτημα διερευνά σε ποιο βαθμό θεωρούν οι κάτοικοι του νομού Σερρών ότι συσχετίζονται οι προοπτικές ανάπτυξης του οικοτουρισμού στη λίμνη Κερκίνη με το στοιχείο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ενημέρωσης. Σχετικά με αυτό το ζήτημα, οι κάτοικοι δείχνουν να αναγνωρίζουν την ανάγκη ύπαρξης περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και της ευθύνης όλων των εμπλεκόμενων φορέων στην επίτευξή της.