Η μελέτη της επαγγελματικής εξουθένωσης στην ελληνική αεροπορική βιομηχανία

Abstract

Η επαγγελματική εξουθένωση είναι μια κατάσταση που έχει μελετηθεί αρκετά τις τελευταίες δεκαετίες. Ο λόγος είναι ότι αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για την διοίκηση των επιχειρήσεων και των οργανισμών, ενώ έχει συνέπειες στη ζωή των πασχόντων και στην κοινωνία γενικότερα. Η επαγγελματική εξάντληση αποτελεί μια κατάσταση συναισθηματικής αδυναμίας και εξάντλησης των ψυχολογικών αντοχών των εργαζομένων. Βασικές αιτίες αυτής της κατάστασης είναι ο μεγάλος φόρτος εργασίας αλλά και συχνές συγκρούσεις στην εργασία. Συνέπεια αυτής της κατάστασης είναι ένα αίσθημα εξάντλησης και αδυναμίας για τους εργαζομένους, οι οποίοι νιώθουν να μην διαθέτουν άλλη ενέργεια για να συνεχίσουν την εργασία τους. Τα κύρια συμπτώματα της κατάστασης του burnout αφορούν στο νοητικό, στο συναισθηματικό, στο σωματικό και στο κοινωνικό επίπεδο. Ένα ευρέως διαδεδομένο εργαλείο για τη μέτρηση των επιπέδων επαγγελματικής εξουθένωσης σε διάφορους τομείς είναι το Maslach Burnout Inventory (MBI). Αυτό αποτέλεσε και το εργαλείο για την τρέχουσα έρευνα. Η έρευνα μελέτησε το επίπεδο της επαγγελματικής εξάντλησης που βιώνουν οι εργαζόμενοι της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας. Η παρούσα εργασία έχει την παρακάτω δομή. Στο πρώτο κεφάλαιο αναπτύσσεται η έννοια της επαγγελματικής εξουθένωσης και δίνονται σημαντικές αποσαφηνίσεις της. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται παρουσίαση των θεωρητικών προσεγγίσεων της εξουθένωσης, μέσα από ένα σηµαντικό αριθμό μοντέλων. Με το τρίτο κεφάλαιο έγινε ανασκόπηση πιο προσφάτων μελετών με την χρήση του ερωτηματολογίου MBI-General Study και των τελευταίων βιβλιογραφικών ανασκοπήσεων. Στο τέταρτο κεφάλαιο περιγράφεται σε βάθος το ερευνητικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε. Η γενική έκδοση του εργαλείου, που χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα, περιέχει αρκετές αλλαγές σε σχέση με το αρχικό εργαλείο. Αυτή η προσαρμογή που επιτρέπει την χρήση του σε πολλά επαγγελματικά πεδία. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η εμπειρική έρευνα για την επαγγελματική εξουθένωση των υπαλλήλων στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία. Βασικό εύρημα, είναι ότι το φαινόμενο εμφανίζεται στην πλειοψηφία των εργαζομένων. Ωστόσο υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό, κοντά στο 10%, που αναφέρει έντονα συμπτώματα επαγγελματικής εξουθένωσης. Παρουσιάστηκαν επίσης στατιστικά σημαντικές διαφοροποιήσεις, οι οποίες όμως δεν οδηγούν σε μεγάλες διαφοροποιήσεις με βάση την κλίμακα που χρησιμοποιήθηκε.