Η δραματική λειτουργία του ερωτικού στοιχείου στον Ευριπίδη

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζεται η δραματουργική λειτουργία του ερωτικού στοιχείου σε τέσσερεις τραγωδίες του Ευριπίδη: Μήδεια, Ιππόλυτος, Ανδρομάχη και Τρωάδες. Αρχικά γίνεται αναφορά στην περιορισμένη συχνότητα εμφάνισης του ερωτικού στοιχείου ως κινητήριου μοχλού στην εξέλιξη της πλοκής των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών, αλλά και στην παντελή έλλειψή του από τα έργα του Αισχύλου. Μέσα από τη συνοπτική παράθεση των γνωρισμάτων και των ηθών της αθηναϊκής κοινωνίας της εποχής των τριών τραγικών ποιητών γίνεται αντιληπτός ο υψηλός παιδευτικός σκοπός που επεδίωκαν με την επεξεργασία των μύθων που πραγματεύονταν στα έργα τους, εστιάζοντας περισσότερο στον Ευριπίδη, καθώς εκείνος παρουσίασε, περισσότερο από τους προκατόχους του, την καταλυτική δύναμη του ερωτικού πάθους στην εξέλιξη των γεγονότων στα έργα του. Μέσα από την εξέταση των τραγωδιών Μήδεια, Ιππόλυτος και Ανδρομάχη αποκαλύπτονται οι δραματουργικοί νεωτερισμοί του Ευριπίδη που αφορούν στην περιγραφή του ερωτικού πάθους αλλά και στην ψυχογραφική του δεινότητα, μέσα από την ανάδειξη της εσωτερικής πάλης των ηρωίδων του προκειμένου να καταπολεμήσουν το ερωτικό τους πάθος. Από την άλλη πλευρά, με την τραγωδία Τρωάδες θίγεται το θέμα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των γυναικών αιχμάλωτων πολέμου και η μεταχείριση από τις ίδιες της σεξουαλικής τους υπόστασης προκειμένου να επιβιώσουν. Η εργασία ολοκληρώνεται με την εξαγωγή συμπερασμάτων που προκύπτουν μέσα από τη σύγκριση των τεσσάρων τραγωδιών του Ευριπίδη.

This dissertation examines the dramatic function of the erotic element in Euripides’ four tragedies: Medea, Hippolytus, Andromache and Trojan Women. The first part refers to the limited presence of the erotic element as a mainspring in the development of the plot of ancient Greek tragedies and to its total absence in Aeschylus’ plays. Throughout the succinct reference to the characteristic features and ethos of the ancient Athenian society, the highly educational purpose pursued by the three tragic poets becomes distinct through the elaboration of the myths they use , focusing mostly on Euripides as he presented, more than his predecessors, the catalytic force of erotic passion in the development of the storyline in his dramas. Moreover, through the analysis of the tragedies Media, Hippolytus and Andromache the dramatic innovations of Euripides are revealed. The latter enhance the description of erotic passion as well as the writer’s phycographic skills through the demonstration of the inner battle of female characters in order to suppress their erotic passion. On the other hand, the Trojan Women deals with the sexual exploitation of female war prisoners but also the way they exploit their own sexuality for survival purposes. Finally, this dissertation compares the presentation of the erotic theme in Euripides’ four dramas.