Απόψεις μαθητών/τριών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για τον διαδικτυακό εκφοβισμό

Abstract

Το διαδίκτυο αποτελεί αναμφίβολα πλέον αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας μάς έχει φέρει αντιμέτωπους με μια νέα ψηφιακή κοινωνία μέσα στην οποία καλούμαστε να αναγνωρίσουμε τις δυνατότητες που αυτή μας προσφέρει, αλλά και τους κινδύνους που τη συνοδεύουν. Στο πλαίσιο αυτό είναι αδύνατο τόσο να αμφισβητηθεί η αξία του διαδικτύου στη σύγχρονη ζωή όσο και να παραβλεφθούν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν κατά την πρόσβαση σε αυτό. Ένας εξ αυτών είναι η συμμετοχή σε περιστατικά διαδικτυακού εκφοβισμού, όπου αποτελεί μια από τις σημαντικότερες ανησυχίες της κοινωνίας μας. Δεδομένου ότι πλέον τα παιδιά εξοικειώνονται με τη χρήση του διαδικτύου από μικρή ηλικία, όταν ακόμη φοιτούν στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της απειλής της μη ασφαλούς πλοήγησης. Η μελέτη όλων των διαστάσεων που δύναται να λάβει το φαινόμενο, ο ρόλος όλων των εμπλεκόμενων, οι αιτίες που κρύβονται πίσω από τον τρόπο δράσης τους και οι συνέπειες του φαινομένου τοποθετούνται στο επίκεντρο της παρούσας έρευνας. Αναγνωρίζοντας, λοιπόν, την παιδική ηλικία ως την αρχή εκδήλωσης του φαινομένου, θεωρήθηκε σκόπιμη η εστίαση του ερευνητικού μέρους της εργασίας σε μαθητές/τριες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, προκειμένου να σκιαγραφηθούν οι απόψεις τους για τον διαδικτυακό εκφοβισμό. Έτσι, το ερευνητικό δείγμα αποτέλεσαν 115 μαθητές/τριες Ε΄ και ΣΤ΄ τάξης δημοτικού, οι οποίοι/ες κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που απαρτιζόταν από τρεις ενότητες. Η πρώτη ενότητα περιείχε ερωτήσεις που αφορούν προσωπικά στοιχεία, η δεύτερη ενότητα εστίαζε στην επαφή των παιδιών με το διαδίκτυο και τον διαδικτυακό εκφοβισμό και η τελευταία ενότητα επικεντρωνόταν στις απόψεις τους για το σχετικό φαινόμενο. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως τα περισσότερα παιδιά έχουν υπάρξει παρατηρητές του φαινομένου, ενώ φαίνεται πως αναφέρουν σχετικά περιστατικά στους γονείς τους, όχι όμως τόσο στο προσωπικό του σχολείου. Γενικότερα, αντιλαμβάνονται τις συνέπειες του διαδικτυακού εκφοβισμού στο θύμα και θέλουν να το βοηθήσουν, αλλά αρκετές φορές δε νιώθουν ικανά.

The internet is undoubtedly now an integral part of our lives. The rapid evolution of technology has brought us in confrontation with a new digital society in which we are called to recognize the potential it offers us, but also the dangers which accompany it. In this context it is impossible to doubt the value of the internet in modern life but also to overlook the dangers that lurk when accessing it. One of these dangers is the participation of cyberbullying incidents, which is one of the major concerns of our society. Given that children are now familiar with the use of the Internet from a young age, when they are still studying in Primary Education, we can realize the magnitude of the threat of unsafe navigation. The study of all the dimensions that the phenomenon can take, the role of all those involved, the causes behind their actions and the consequences of the phenomenon are placed at the center of this thesis. Recognizing, therefore, childhood as the beginning of the manifestation of the phenomenon, it was considered appropriate to focus the research part of the work on Primary Education students, in order to outline their views on cyberbullying. Thus, the research sample consisted of 115 5th and 6th grade primary school students, who were asked to fill in a questionnaire consisting of three sections. The first section contained questions regarding personal information, the second section focused on children's contact with the Internet and cyber bullying, and the last section focused on their views regarding the phenomenon. The results of the research showed that most children have been witnesses of the phenomenon, while it seems that they report related incidents to their parents, but not so much to the school staff. Generally, they understand the consequences of cyberbullying on the victim and want to help them, but quite often they don't feel capable of doing so.