H βιογραφική μέθοδος και η μελέτη της ταυτότητας ενηλίκων οι οποίοι έχουν φιλοξενηθεί στο Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία βασίζεται στη βιογραφική μέθοδο, η οποία χρησιμοποιήθηκε από τον ερευνητή για να μελετήσει την ταυτότητα εννέα ενηλίκων, που έχουν φιλοξενηθεί στο Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν εννέα νέοι, εκ των οποίων τέσσερις ήταν γυναίκες και πέντε άνδρες. Τα χρόνια της αποϊδρυματοποιήσης ποίκιλλαν από 6 μήνες έως 10 χρόνια. Το βασικό ερώτημα της έρευνας ήταν αν η βιογραφική μέθοδος μέσω των βιογραφικών αφηγηματικών συνεντεύξεων συνιστά εργαλείο ανακατασκευής και ανασυγκρότησης της ταυτότητα των πρώην φιλοξενούμενων νέων του Κέντρου κοινωνικής πρόνοιας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Τα δεδομένα της έρευνας προέκυψαν μέσα από τις συνεντεύξεις, που παραχώρησαν οι εννέα πρώην φιλοξενούμενοι νέοι, οι οποίες μαγνητοφωνήθηκαν και έγινε η απομαγνητοφώνηση τους. Στην εργασία αυτή πραγματοποιήθηκε η βιογραφική ανάλυση μιας συνέντευξης μέσω της κειμενικής ανάλυσης, της δομικής ανάλυσης και της αναλυτικής αφαίρεσης. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν, βασίστηκαν τόσο την αναλυτική επεξεργασία της μιας συνέντευξης όσο και στην κατηγοριοποίηση όλων των συνεντεύξεων και των ευρημάτων που προήλθαν από κάθε κατηγορία. Συνοπτικά, αυτά που αναδείχθηκαν από την έρευνα είναι τα εξής: 1)Η εισαγωγή στο ίδρυμα αποτελεί βιογραφικό ορόσημο που διακόπτει την πορεία ζωής και οδηγεί σε άλλη βιογραφική τροχιά, 2) η επαφή με την οικογένεια και η απόσταση μεταξύ ιδρύματος και τόπου κατοικίας της οικογένειας φαίνεται να επηρεάζει καθοριστικά τη βιογραφική ρήξη των παιδιών και τη διαδικασία επαναδόμησης μιας νέας ταυτότητας, 3)η ηλικία εισαγωγής διαδραματιζεί σημαντικό ρόλο στη βιογραφική ρήξη και στον τρόπο βίωσης της ιδρυματικής ζωής, 4) ο χρόνος παραμονής στο ίδρυμα επιδρά στην ένταση που βιώνεται η βιογραφική ρήξη κι διαφοροποιεί την ταχύτητα επαναδόμησης της ταυτότητας. Στο πλαίσιο της εν λόγω εργασίας, πραγματοποιήθηκε και παρουσιάζεται μια καλλιτεχνική δράση, που αφορά τις ιστορίες ζωής των υποκειμένων της έρευνας, με την παραγωγή μιας ταινίας μικρού μήκους. Στο έργο αυτό επιχειρήθηκε να αναδειχθεί η κοινότητα των αποϊδρυματοποιημένων νέων, να ακουστούν οι φωνές τους και μέσω της σχεσιακής τέχνης, να παραχθεί ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα που να λειτουργήσει θεραπευτικά στο τραύμα του ιδρυματισμού. Παράλληλα, η ενδυνάμωση της ομάδας αυτής ενισχύθηκε με την ώθηση να εξωτερικεύσουν το τραύμα και να το διαχειριστούν μέσω της τέχνης και της αλληλεπίδρασης των ίδιων με τον καλλιτεχνικό σύλλογο, ο οποίος ανέλαβε την παραγωγή της ταινίας. Χαρακτηριστικά, εννέα ηθοποιοί ζωντάνεψαν τις εννέα ιστορίες υπό την επίβλεψή των πραγματικών πρωταγωνιστών και το υλικό αυτό αναρτήθηκε στο διαδίκτυο, προκειμένου να επικοινωνηθεί σε όλον τον κόσμο.

This thesis is based on the biographical method, which was used by the researcher to study the identity of nine adults who were previously hosted in the Social Welfare Center of the Region of Western Macedonia, Greece. The participants in the survey were nine young people, four of whom were women and five men. The years of de-institutionalization varied from 6 months to 10 years. The main question of this thesis was whether the biographical method through biographical narrative interviews constitutes a tool for the reconstruction of the identity of former guests of the Center for Social Welfare of the Region of Western Macedonia.The survey data came from the interviews provided by the nine former guest youngsters who were recorded and transcribed.In this work the biographical analysis of an interview was carried out through textual analysis, structural analysis and analytical deduction. The conclusions that emerged were based on both the detailed processing of an interview and the categorization of all the interviews and findings from each category. In summary, what emerged from the research is as follows: 1) Admission to the institution is a biographical landmark that interrupts the course of life and leads to another biography; 2) contact with the family and the distance between the institution and the place of the family residence seems to have a decisive influence on the children's biographical breakdown and the process of rebuilding a new identity; 3) the import age plays an important role in the biographical breakdown and in the way of living into the institution and 4)the time spent in the institution influences the intensity of biographical rupture and differentiates the speed of identity rebuilding.In the framework of this work, an artistic action on the subject of this thesis was carried out and presented, concerning the life stories of the subjects of the research, with the production of a short film-documentary. This project attempted to promote the community of deinstitutionalized young people, to make their voices heard through relational art, the goal was to produce an artistic effect that would work therapeutically in the institution’s trauma. At the same time, the emprowerment of this group was strengthened with the impetus to exterminate the trauma and manage it through art and interaction of the film. Typically, nine actors lived up to nine stories under the supervision of the real subjects, and the material was posted on the Internet in order to be communicated around the world.