Κλινική συνέντευξη σε ένα έργο τέχνης. Η δημιουργία κοινωνικών εννοιολογήσεων μέσω της αυθεντικής και άμεσης βιωματικής εμπειρίας με το έργο τέχνης από τον Κλινικό Κοινωνιολόγο-Καλλιτέχνη - Παιδαγωγικές καλλιτεχνικές δράσεις

Abstract

Κάθε ιστορική εποχή ανάλογα με τις ιδιαίτερες κοινωνικές θεσμικές και φιλοσοφικές της προσεγγίσεις επενεργεί στην εξωτερική φόρμα του εικαστικού έργου . Η σύγκρουση ως φυσικό κοινωνικό φαινόμενο αναπαριστάται διαχρονικά εκφράζεται μέσα από την δημιουργία εικαστικών έργων τέχνης ως ψηλάφηση και διερεύνηση της ανεξήγητης , για τα ανθρώπινα μέτρα, πάλης των αντιθέτων . Η εικαστική γλώσσα είναι διαχρονική και ακόμα και αν αλλάζει μορφικά και βασίζεται στην γνώση του παρελθόντος την οποία εξελίσσει , οι βασικές αίτιες δημιουργίας του εικαστικού έργου να είναι τα ίδια ανθρώπινα θέματα που τον απασχολούν από την απαρχή της δημιουργίας του κόσμου , οπότε αυτό συνεπάγεται ότι ο βασικός σκοπός και το εννοιολογικό περιεχόμενο παραμένει το ίδιο . Οι εικαστικές τέχνες με την λυτρωτική , παρηγορητική και εξισορροπητική τους διάσταση , είναι ενσωματωμένες στην ανθρώπινη φύση παρέχοντας έκφραση , ελπίδα και εξιλέωση .Μπορεί να διαπλάσουν , να ψυχαγωγήσουν , να συντελέσουν στην ανάπτυξη ορθής κρίσης , ήθους , πνευματικότητας και διαπαιδαγώγησης των νέων ενταγμένες στο εκπαιδευτικό σύστημα . Η παγκόσμια γλώσσα των συμβόλων στα εικαστικά έργα τέχνης είναι ξεκάθαρο ότι η ενιαία πανανθρώπινη παγκόσμια καλλιτεχνική γλώσσα των πανάρχαιων αρχέτυπων , σηματοδοτεί την ενότητα του ανθρώπινου γένους και οριοθετεί τα στοιχεία που συνενώνουν τον άνθρωπο που αντιπαλεύει με την φύση και το είναι του. Το εικαστικό έργο τέχνης συγκινεί και λυτρώνει τον άνθρωπο ανοίγοντας του δρόμους επικοινωνίας ,ενότητας , ταύτισης ,αυτογνωσίας ,έκστασης και πνευματικότητας . Μέσω της τέχνης και των εικαστικών τεχνών ειδικότερα ανοίγονται δρόμοι διερεύνησης των φυσικών δυνάμεων και της νομοτέλειας που ενυπάρχει στην φύση . Ο άνθρωπος ενσωματωμένος στην φύση ,ανακαλύπτει τον δρόμο για την πρόσκτηση επίγνωσης , ορίων και μέτρου αλλά προσδιορίζει και την θέση και τον ρόλο του στον κόσμο. Το εικαστικό έργο τέχνης ως αυτόνομη οντότητα , μας μιλά με την δομή την μορφή και το περιεχόμενο του , συγκροτημένο σε ένα αδιάσπαστο σύνολο και καλεί τον θεατή να επικοινωνήσει με την εσωτερική του φωνή , σε μια εκστατική εσωτερική πνευματική επικοινωνία του είναι . Αυτός είναι ο μόνος δρόμος . Η κάθε εποχή με βάση το κεφάλαιο που της κληροδοτούν οι προηγούμενες εποχές πραγματώνει το δικό της ταξίδι στον κόσμο και το ίδιο συμβαίνει με τον καλλιτέχνη και το έργο τέχνης , που διεκδικεί την πρώτη θέση , μιας και το παρόν, είναι φυσικό να είναι το μόνο που πραγματικά έχει σημασία . Η ενότητα η σύνδεση και το ενιαίο μέσα στο άχρονο και το αιώνιο που διέπεται από την ίδια νομοτελειακή σύστασή είναι δεδομένη . Ο άνθρωπος βιώνει τον κόσμο μέσα από την μερική αντιληπτική του ικανότητα αλλά στο βαθύτερο είναι του , η δομική σύσταση του άνθρωπου μες απ ‘την εξέλιξή και τον πολιτισμό παραμένει η ίδια . Κάθε γενιά σαν τον Σίσυφο καλείται να σηκώσει το βάρος της ανθρώπινης μοίρας , να δώσει τις δικές της απαντήσεις και να παραδώσει την σκυτάλη στους επόμενους . Το ίδιο και η τέχνη . Το εικαστικό έργο τέχνης ως πολιτισμικό συμβολικό και κοινωνικό κεφάλαιο είναι πολύτιμο τεκμήριο του ανθρώπινου πολιτισμού, που μεταβιβάζει και μετασχηματίζει άπειρες πληροφορίες και έννοιες και το αξιοσέβαστο γνωστικό και πνευματικό του περιεχόμενό , πρέπει να προστατεύεται από κάθε καπηλεία ως πολιτιστικό κεφάλαιο και πόρος και δημόσιο αγαθό . Στον 21ο αιώνα οι εικαστικές τέχνες αντιμέτωπες με έναν κόσμο που αντιπαλεύει την οικονομική κρίση , παρόλο που δεν κατέχουν την δέουσα θέση στην Ελληνική τουλάχιστον πραγματικότητα , είναι φανερό ότι η αξίας της είναι επιβεβαιωμένη . Ο άνθρωπος επιζητεί με κάθε τρόπο να βιώσει την λυτρωτική της ουσία μες απ τις κοινές καλλιτεχνικές δράσεις και παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο ,αλλά και το διαδίκτυο . Αυτό δεν αντικαθιστά το έργο τέχνης αλλά συνιστά την μία απάντηση στην εποχή που διανύουμε . Το εικαστικό έργο τέχνης με την άυλη διάσταση του περιεχομένου του , διαχρονικό και άφθαρτο, φορέας πανανθρώπινων αξιών , φαινομένων και προβληματισμών , είναι αιώνιο ως μια ξεχωριστή οντότητα που γονιμοποιεί την άυλη πλευρά του ανθρώπου και συνιστά πόρο συσσώρευσης πολιτισμικού κεφαλαίου . Από τις καλλιτεχνικές δράσεις και παρεμβάσεις φαίνεται ότι το εικαστικό έργο Τέχνης , ασκεί σημαντική επιρροή , λειτουργώντας και εμπερικλείοντας μέσα στις εικόνες του ως φορέας κοινωνικού και πολιτισμικού κεφαλαίου , το ιδιαίτερα πλούσιο συμβολικό του περιεχόμενο ενσωματωμένο στα δομικά και μορφικά του χαρακτηριστικά . Η μεταφορά των μηνυμάτων από την εικόνα στον λόγο εμπεριέχει κενά που δεν γεφυρώνονται πάντα , μιας και η γλώσσα ως μέσο είναι διαφορετική . Το έργο τέχνης δίνει την ελευθερία στον δημιουργό του να επιδράσει σιωπηλά στον κοινωνικό χώρο , ως μία ήπια αναγκαία σύγκρουση , μεταφέροντας πολλαπλά μηνύματα μέσω εικόνων που οι αναγνώσεις τους από-συμβολίζονται βάσει της παγκόσμιας γλώσσας των συμβόλων της τέχνης και του συλλογικού ασυνείδητου . Οι καλλιτεχνικές παρεμβάσεις ως δίκτυα , μέσο δράσης και επικοινωνίας , με στόχο , την πίεση , η την επιρροή , είναι απόλυτα επιτυχείς, και λειτουργούν ως μέσο ανάπτυξης κοινωνικού και πολιτισμικού κεφαλαίου .

Το εικαστικό έργο Τέχνης είναι αδιαχώριστο απ την ανθρώπινη οντότητα αλλά και αυτόνομο , μες από τον κοινωνιολογικό του ρόλο που διαμορφώνεται σε μέσο και φορέα αναζήτησης της Ευτοπίας , αναζήτησης της ιδέας του απόλυτου προτύπου, για τον ατελή άνθρωπο . Εν μέσω της διαρκούς διαμάχης , της παντοτινής σύγκρουσης , με τα θύματα και τους θύτες , να εναλλάσσουν τους ρόλους τους , σε μια ατέρμονη αδυσώπητη και συχνά μακάβρια εμπλοκή , με τις αδιαίρετες δυνάμεις του καλού και του κακού , που ώθησε ο Έρως κατά τον Ησίοδο, μες απ το Χάος και την Γη , αυτός ο καλλιτέχνης και το «είναι» του εικαστικού έργου τέχνης εμπλέκονται στο αέναο αυτό παιχνίδι . Αυτό ….που οι καλλιτέχνες , οι καλλιτεχνικές ομάδες διαχρονικά , μετασχηματίζουν και αναπαριστούν , κλασικά , συμβολικά , ρεαλιστικά , αφαιρετικά εννοιολογικά , με ενσωματωμένες έννοιες ,ιδέες, μηνύματα , πολιτικές , εκφράζοντας θεωρίες και ιδεολογικά σχήματα , που θεωρητικοί , φιλόσοφοι ,κοινωνιολόγοι , ιστορικοί τέχνης, διατυπώνουν και αναλύουν , εμπλεκόμενοι στην άρρητη η ρητή αέναη αλληλεπίδραση, κοινωνικών ομάδων και ατόμων , διατυπώνοντας νέες θεωρίες , διαμορφώνοντας την συλλογική συνείδηση και συμβάλλοντας στην εξέλιξη της κοινωνικής πραγματικότητας ,(Bourdieu 1986, Κοινωνικό Κεφάλαιο ) , ας το ακούσουμε που μας μιλά και ας διαβάσουμε στο «είναι» του τα προμηνύματα του μέλλοντα παρόντος.