Η διαιτησία στη χρονοναύλωση

Abstract

Το περιεχόμενο της παρούσης εργασίας επικεντρώνεται στην επίλυση των διαφορών που προκύπτουν δυνάμει των συμβάσεων ναυλώσεων κατά χρόνο μέσω του θεσμού της διαιτησίας. Προκειμένου όμως μία διαφορά να υπαχθεί στη διαιτησία, προϋποτίθεται η ύπαρξη έγκυρης και έγγραφης συμφωνίας των μερών, η οποία συνήθως περιλαμβάνεται με τη μορφή ρήτρας στο σώμα της συμβάσεως ναυλώσεως. Οι ρήτρες διαιτησίας, που κατά κανόνα χρησιμοποιούνται στην ναυτιλιακή πρακτική είναι τυποποιημένες. Στην τυποποίηση αυτή συμβάλλει η δράση της BIMCO, η οποία προσφέροντας συμβουλευτικές υπηρεσίες στην ναυτιλιακές επιχειρήσεις, δημοσιεύει προ-διατυπωμένα ναυλοσύμφωνα, τα οποία περιέχουν τις συνήθεις ρήτρες που χρησιμοποιούνται στην ναυτιλιακή πρακτική. Οι ρήτρες διαιτησίας της BIMCO, όπως διατυπώνονται στα διάφορα χρονοναυλοσύμφωνα, δίνουν τη δυνατότητα στα μέρη να επιλέξουν μεταξύ διαφορετικών εδρών διαιτησίας και κανόνων δικαίου που θα διέπουν την επίλυση της διαφοράς τους. Οι έδρες διαιτησίας που περιλαμβάνονται στις ρήτρες της BIMCO είναι το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη και η Σιγκαπούρη, καθώς και στα αντίστοιχα δίκαια που εφαρμόζονται στα κράτη αυτά. Άλλωστε οι ρήτρες της BIMCO δε θα μπορούσαν να μην κάνουν λόγο για τη διαιτησία του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης, καθώς οι συγκεκριμένες πόλεις αποτελούν όχι μόνο μεγάλα ναυτικά κέντρα, αλλά έχουν ιδιαίτερη παράδοση στην επίλυση των ναυτικών διαφορών μέσω της διαιτησίας. Η μακρά αυτή παράδοση τους δίνει και το προβάδισμα στην επιλογή των μερών να υπάγουν τη διαφορά τους στα διαιτητικά δικαστήρια των εν λόγω κρατών. Η συμπερίληψη της Σιγκαπούρης μεταξύ των άλλων δύο μεγάλων ναυτικών κέντρων, ως εναλλακτικής επιλογής των μερών, αποδεικνύει και τη σημαντική θέση που κατέχει ανάμεσα στα μεγαλύτερα ναυτιλιακά κέντρα του κόσμου. Αν και ο μεγαλύτερος όγκος των διαιτητικών διαφορών καταλήγει στο Λονδίνο, η διαιτησία της Σιγκαπούρης κερδίζει συνεχώς έδαφος στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, ενώ αποτελεί σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα διαιτησίας της ασιατικής ηπείρου. Στόχος λοιπόν της εργασίας είναι η μελέτη των ρητρών διαιτησίας των συμβάσεων ναυλώσεων κατά χρόνο και συγκεκριμένα των ρητρών διαιτησίας που περιλαμβάνονται στα δημοφιλέστερα χρονοναυλοσύμφωνα στην αγορά του χύδην ξηρού φορτίου που δημοσιεύει η BIMCO, ήτοι τα χρονοναυλοσύμφωνα NYPE και BALTIME. Αναλύοντας τις ρήτρες αυτές, η εργασία στη συνέχεια θα επικεντρωθεί στη μελέτη του δικαίου διαιτησίας του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης. Η επιλογή αυτή έγινε εξαιτίας του γεγονότος, ότι τα διαιτητικά αυτά κέντρα προτιμώνται ιδιαίτερα για την επίλυση των ναυτικών διαφορών μέσω της διαιτησίας. Έπειτα θα αναλυθεί το ελληνικό δίκαιο διαιτησίας, προκειμένου στο τέλος να πραγματοποιηθεί μία σύγκριση μεταξύ των τριών αυτών δικαίων. Η Ελλάδα, αν και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις, κατέχοντας το 21% της χωρητικότητας του παγκόσμιου στόλου, δεν επιλέγεται από τα συμβαλλόμενα μέρη ως διαιτητικό κέντρο. Σκοπός λοιπόν της συγκριτικής ανάλυσης των τριών αυτών εννόμων τάξεων, είναι αφενός να διαπιστωθεί αν το ελληνικό δίκαιο της διαιτησίας υστερεί νομοθετικά έναντι των άλλων δύο δικαίων και αφετέρου να εντοπιστούν οι λόγοι μη επιλογής της Ελλάδας ως διαιτητικού κέντρου.