Οι σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας μετά το 2016 και τα γεγονότα που εξελίσσονται στην Ανατολική Μεσόγειο

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, με αφετηρία την δημιουργία της ΕΕ και την υποψηφιότητα της Τουρκίας, φτάνοντας μέχρι το 2016, έτος ορόσημο στην πολιτική ζωή της χώρας καθώς τότε έλαβε χώρα το πραξικόπημα που άλλαξε άρδην την εξωτερική και εσωτερική πολιτική της Τουρκίας. Περιληπτικά, την εργασία απασχολούν οι σχέσεις των δύο συμβαλλόμενων μερών με μια ιστορική αναδρομή στην διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δημιούργησε πρόσφορο έδαφος για όσες χώρες πληρούν τα κριτήρια της Κοπεγχάγης, να υποβάλλουν αίτημα για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Η σημαντικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδεικνύεται από την επιμονή της Τουρκίας να ενταχθεί σ’ αυτήν και να ακολουθεί μια φιλοδυτική πολιτική προσέγγιση, ιδιαίτερα μετά το 2002, όπου υπήρξε και η άνοδος στην κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (Adalet ve Kalkınma Partisi) με πρόεδρο τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος από την αρχή της εκλογής του ακολούθησε φιλοδυτική πολιτική. Οι ηγετικές φιλοδοξίες του προέδρου Ερντογάν και οι συζητήσεις για μελλοντική ένταξη της Τουρκίας θα παρουσιαστούν στα αντίστοιχα κεφάλαια της εργασίας αυτής. Επιπροσθέτως, θα αναλυθεί το πώς οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζουν την πολιτική των κρατών που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή και πως η Αραβική Άνοιξη κυριάρχησε στην πολιτική ατζέντα της Ευρώπης και της Τουρκίας, με αποτέλεσμα τα δύο μέρη να συμφωνήσουν για την αποκλιμάκωση της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης . Τέλος, η ανάλυση των γεγονότων θα φτάσει στην μετά το πραξικόπημα εποχή, μετά τα αυστηρά μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση για να μην επαναληφθεί αντίστοιχη προσπάθεια που θα κλονίσει την πολιτική κατάσταση της χώρας. Αποτέλεσμα των γεγονότων αυτών είναι οι συνταγματικές ρυθμίσεις και το δημοψήφισμα που θέτει ο πρόεδρος Ερντογάν και η ενίσχυση του περιφερειακού ρόλου της Τουρκίας με αντίβαρο την διακοπή των συζητήσεων για ένταξη της Τουρκίας τα τελευταία χρόνια. Κύριος στόχος της εργασίας είναι να εξετάσει τα εμπόδια που υπάρχουν στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και κατά πόσο είναι δυνατό μια Ανατολική χώρα, με οθωμανικό παρελθόν και να αποβάλει το πέπλο του παρελθόντος και των διαμαχών που έχει με γειτονικά κράτη και να συμπορευτεί με το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ. Όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά προς διερεύνηση και συζήτηση