Η ανάπτυξη λεξιλογίου σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με ειδική γλώσσική διαταραχή μέσω της ανάγνωσης παιδικών αφηγηματικών βιβλίων: συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρεί να αναδείξει την αξιοποίηση της μεθόδου της μεγαλόφωνης ανάγνωσης ως παρέμβαση σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με Ειδική Γλωσσική Διαταραχή (ΕΓΔ). Αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο έρευνας τόσο για τη χώρα μας, όσο και σε διεθνές επίπεδο, καθώς η βιβλιογραφία που αναφέρεται σε παιδιά με ΕΓΔ στην Ελλάδα είναι περιορισμένη, ενώ στον διεθνή χώρο υπάρχει μεγαλύτερη διαθεσιμότητα. Για την εξαγωγή των δεδομένων επιλέχθηκε η συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση. Πραγματοποιήθηκε μια εκτενής αναζήτηση της βιβλιογραφίας σε βάσεις δεδομένων (Google Scholar, Elsevier, Springer, PubMed, ASHA Wire κ.ά.) από την οποία προέκυψαν δεκατέσσερα (14) άρθρα που πληρούσαν τα κριτήρια συμπερίληψης σε αυτήν την μελέτη. Στη συνέχεια δημιουργήθηκαν τέσσερα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία αφορούν α) την επιλογή του είδους της ανάγνωσης και τη σημασία του φυσικού ομιλητή, β) τη σημασία της επαναληπτικής ανάγνωσης των βιβλίων, γ) τον ρόλο της επαναληψιμότητας των λέξεων - στόχων στο κείμενο και το κριτήριο επιλογής τους, δ) τη συμβολή και την επίδραση των επιπλέον γλωσσικών δραστηριοτήτων για την ανάπτυξη του λεξιλογίου του πληθυσμού προσχολικής ηλικίας με ΕΓΔ. Σύμφωνα με την ανάλυση των αποτελεσμάτων των δεκατεσσάρων άρθρων του δείγματος, επιβεβαιώνεται η θετική επίδραση της μεγαλόφωνης ανάγνωσης στα παιδιά προσχολικής ηλικίας με ΕΓΔ. Επιπλέον, προκύπτει το συμπέρασμα πώς ο συνδυασμός της εφαρμογής των τεχνικών διδασκαλίας και η ενίσχυση των παιδιών με ΕΓΔ με τη χρήση γλωσσικών δραστηριοτήτων μπορεί να αποτελέσει ένα εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο για την ανάπτυξη του λεξιλογίου τους. Για την αποτελεσματική μάθηση των λέξεων – στόχων από τον πληθυσμό των παιδιών στον οποίο αναφερόμαστε, είναι καταλυτικής σημασίας η συχνότητα της ανάγνωσης του βιβλίου, καθώς και πόσο συχνά συναντάται η λέξη – στόχος στο σύνολο και με ποιο κριτήριο επιλέγονται οι λέξεις, προκειμένου να κατακτηθούν από το παιδί. Σύμφωνα με τα ευρήματα που προέκυψαν στην παρούσα συστηματική ανασκόπηση και συνδυαστικά με τον περιορισμένο αριθμό μελετών προκύπτει η ανάγκη για τη διεξαγωγή περαιτέρω ερευνών. Η παρούσα διπλωματική εργασία μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο λίθο για την εκπόνηση καινούριων και εμπεριστατωμένων ερευνητικών προσπαθειών, με απώτερο σκοπό τη διεύρυνση του διαθέσιμου όγκου δεδομένων για την εξαγωγή περισσότερων και ασφαλέστερων συμπερασμάτων.