Κοινωνικό στίγμα και παρεμβάσεις εξάλειψης στην περίπτωση της ψυχικής ασθένειας: η ελληνική εμπειρία

Abstract

Το κοινωνικό στίγμα αποτελεί μία διαδικασία που υπάρχει και δημιουργείται μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο. Υπάρχουν πολυεπίπεδες διαδικασίες οι οποίες συντελούν στην εμφάνιση του φαινομένου του κοινωνικού στιγματισμού καθώς η ίδια η δομή της κοινωνίας αλλά και οι ανθρώπινες σχέσεις που ενυπάρχουν σε εκείνη χαρακτηρίζονται από πολυπλοκότητα. Μέσα από την παρούσα εργασία, θα γίνει προσπάθεια ανάλυσης των επιμέρους διαδικασιών που συντελούν στην δημιουργία αυτού του φαινομένου. Ακόμα, θα υπάρξει ιδιαίτερη εστίαση στο φαινόμενο του αυτοστιγματισμού αλλά και σε έννοιες που θα αφορούν τις διαδικασίες απόδοσης ετικέτας στα άτομα, την διαχείριση της φθαρμένης ταυτότητας ενός στιγματισμένου ατόμου, αλλά επιπρόσθετα η ανάλυση θα μεταβεί και σε ένα περισσότερο εμπειρικό στάδιο με την παράθεση παραδειγμάτων που θα εξυπηρετούν σε κάθε περίπτωση μία θεωρητική θέση που θα έχει προηγουμένως διατυπωθεί. Σκοπός αυτής της βιβλιογραφικής έρευνας αποτελεί η προσπάθεια ανάδειξης και κατανόησης όλων των διαδικασιών που συντελούν στην δημιουργία του φαινομένου του κοινωνικού στιγματισμού με μία ιδιαίτερη εστίαση στα άτομα που αντιμετωπίζουν ψυχικές δυσκολίες και έπειτα αφού αναδειχθούν όλες αυτές οι διαδικασίες, να παρατηρηθεί σε ποιες εκφάνσεις της κοινωνικής πραγματικότητας εντοπίζεται το φαινόμενο της απόδοσης του κοινωνικού στίγματος. Στο τέλος θα παρατεθεί μία πρόταση που θα αφορά την προσπάθεια εξάλειψης του στίγματος.

Social stigma can be named as a procedure which takes place in a given social frame. There are a plenty of multi-level procedures which contribute in the appearance of this social phenomenon because both the structure of the society and the human relationships which are concluded in the general frame of the society, can be characterized as complicated. The purpose of this scientific paper is the analyzation of the actions which leads to the emerge of social stigma. Furthermore, a lot of emphasis will be given in the meaning of self-stigma, in the concept of labelization, at the ways that a person manages his identity which has been spoiled, 4 but also, the analysis will be switched in a more empirical level by apposing examples which will document the scientific theories that this paper has been based on. The main purpose of this paper, is to highlight all these mechanisms that lead to the appearance of the social stigma with an focus on the social group which concludes human with mental health disorders. In the last part of this paper, we are going to examine a suggestion that may help the elimination of the social pathogenesis of social stigma.