Η δημοφιλία του Ηρακλή από την αρχαϊκή στην κλασική περίοδο στην Αθήνα (φιλολογικές και αρχαιολογικές μαρτυρίες)

Abstract

Ο Ηρακλής είναι ο πιο διάσημος, οικουμενικός και πανελλήνιος ήρωας της αρχαιότητας. Ο μύθος του πέρασε μέσα από την ύστερη αρχαιότητα και έφτασε μέχρι και τη ρωμαϊκή μυθολογία. Σε πολλές πόλεις λατρεύτηκε ως τοπικός ήρωας, και η δημοφιλία του επεκτάθηκε έξω από τα ελληνικά σύνορα και απλώθηκε γύρω από τη Μεσόγειο, στα βόρεια, μέχρι και την Κεντρική Ευρώπη. Συμβολίζει τον ήρωα που μοχθεί για το συνολικό καλό, δείχνοντας το βαθμό της καλοσύνης, της δύναμής και του θάρρους του. Είναι ο βοηθός των θεών, έχει λάβει μέρος δίπλα στους μεγάλους ήρωες σε όλες τις εκστρατείες και είναι πάντα παρών στις μεγάλες στιγμές του παρελθόντος. Ιδρύει πόλεις, επιβάλλει την ηθική και την κοινωνική τάξη, γίνεται πρότυπο των απλών ανθρώπων, των ηγεμόνων, και γίνεται ο γενάρχης των λαών. Ο Ηρακλής είναι ο γιος ενός θεού, του Δία και μιας θνητής, της Αλκμήνης, που μετά το τέλος της επίγειας ζωής του ανέβηκε στον Όλυμπο, θεοποιήθηκε και έζησε ως θεός. Τον κύκλο της ζωής του έχουν εξυμνήσει ποιητές, συγγραφείς, γλύπτες ζωγράφοι απεικονίζοντάς τον σε ναούς, αγάλματα επιτύμβιες στήλες, πλαισιώνοντας διάφορους χώρους, καθώς και σε έναν μεγάλο ζωγραφικό και εικονογραφικό πλούτο στην αγγειογραφία, της αρχαϊκής και κλασικής περιόδου όλων των ελλαδικών και αθηναϊκών εργαστηρίων.