Εκτίμηση συγκεντρώσεων φαρμακευτικών ουσιών σε νοσοκομειακά υγρά απόβλητα

Abstract

Ένα ευρύ φάσμα αναδυόμενων ρύπων, όπως είναι οι φαρμακευτικές δραστικές ενώσεις, τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας (personal care products, PCPs), οι ενδοκρινικοί διαταράκτες (endocrine disrupting compounds, EDCs) καθώς και οι ορμόνες απελευθερώνονται στα λύματα των νοσοκομείων (hospital wastewater, HWW). Αυτοί οι μολυσματικοί παράγοντες μπορούν να εισέλθουν σε φυσικά περιβάλλοντα, όπως τα υδάτινα και τα χερσαία συστήματα και έτσι να απειλήσουν την ανθρώπινη υγεία και την υδρόβια ζωή. Οι συμβατικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων δεν έχουν σχεδιαστεί για την απομάκρυνση όλων των τύπων χημικών και βιολογικών ρύπων, επιτρέποντας έτσι την απελευθέρωση τους στο υδατικό περιβάλλον. Κατά συνέπεια, επαρκή μέτρα θα πρέπει να ληφθούν και προηγμένες τεχνολογίες θα πρέπει να εφαρμοστούν για να αποτραπεί η παρουσία τους σε ποτάμια, λίμνες και υπόγεια ύδατα (Tariq et al., 2021). Στόχος της παρούσας εργασίας ήταν να καταγραφούν τα φαρμακευτικά σκευάσματα που χρησιμοποιούνται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Βενιζέλειου Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου και να εκτιμηθούν οι αναμενόμενες συγκεντρώσεις των φαρμακευτικών ουσιών στα παραγόμενα νοσοκομειακά υγρά απόβλητα. Για το σκοπό αυτό συλλέχθηκαν δεδομένα από το φαρμακείο του νοσοκομείου και εφαρμόστηκε κατάλληλη μεθοδολογία για τον υπολογισμό των αναμενόμενων συγκεντρώσεων. Σύμφωνα λοιπόν με τα αποτελέσματα, βρέθηκε ότι στο Βενιζέλειο νοσοκομείο του Ηρακλείου καταναλώθηκαν κατά την περίοδο μελέτης της εργασίας 379 φαρμακευτικές ουσίες στις ΜΕΘ του νοσοκομείου, από τις οποίες περίπου το 51% από αυτές έχει αρκετά υψηλές συγκεντρώσεις. Οι υψηλές αυτές συγκεντρώσεις των δραστικών ουσιών έχουν τιμές που κυμαίνονται από 1329 μg/L έως και 9917 μg/L. Στο κείμενο που ακολουθεί αρχικά παρατίθενται κάποιες εισαγωγικές πληροφορίες για τις φαρμακευτικές ουσίες, τα χαρακτηριστικά των νοσοκομειακών υγρών αποβλήτων, τις μεθόδους επεξεργασίας τους καθώς επίσης και τη διαχείριση που εφαρμόζεται για τα νοσοκομειακά υγρά απόβλητα στην Ελλάδα. Στη συνέχεια περιγράφεται η μεθοδολογία που εφαρμόστηκε για τον υπολογισμό των συγκεντρώσεων και στο τελευταίο μέρος δίνονται τα αποτελέσματα της εργασίας καθώς και τα σημαντικότερα συμπεράσματα.