Διδακτικές εφαρμογές στη διδασκαλία της τουρκικής γλώσσας σε ελληνόφωνους/ες ενήλικες στο πλαίσιο του κριτικού γραμματισμού και των πολυγραμματισμών

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία γίνεται εφαρμογή ενός μοντέλου διδασκαλίας της τουρκικής γλώσσας σε ελληνόφωνους/ες στο πλαίσιο μη τυπικής εκπαίδευσης μέσω της ανάπτυξης του κριτικού γραμματισμού και ειδικότερα στη βάση της παιδαγωγικής των πολυγραμματισμών. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιούνται δύο δραστηριότητες από εγχειρίδια διδασκαλίας της Τουρκικής και οι οποίες σχετίζονται με την ‘αιώνια διαμάχη’ μεταξύ ανδρών και γυναικών σχετικά με τον τρόπο σκέψης, συμπεριφοράς και τις συνήθειες τους. Η διαμάχη αυτή οδηγεί στην κατασκευή και διατήρηση συγκεκριμένης έμφυλης ταυτότητας έναντι της οποίας στέκονται κριτικά οι εκπαιδευόμενοι/ες. Τα ερευνητικά ερωτήματα που καλείται να απαντήσει η διπλωματική εργασία είναι το πώς επηρεάζει ο κριτικός γραμματισμός και οι πολυγραμματισμοί τη διδασκαλία της τουρκικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης γλώσσας. Επιπλέον, επιχειρεί να αξιολογήσει τη σχέση των εκπαιδευομένων με τα πολυτροπικά κείμενα και την κριτική τους στάση απέναντι στις έμφυλες στερεοτυπικές αντιλήψεις. Τέλος, προσπαθεί να απαντήσει στο πόσο μπορούν οι εκπαιδευόμενοι/ες να μεταφέρουν την αποκτηθείσα γνώση και εμπειρία τους κατά την εφαρμογή του εκπαιδευτικού σεναρίου. Στο σενάριο υλοποιείται ο σχεδιασμός και η εφαρμογή των τεσσάρων σταδίων της παιδαγωγικής των πολυγραμματισμών όπου οι εκπαιδευόμενοι/ες καλούνται να αναπτύξουν και να ενισχύσουν την κριτική τους επίγνωση, μέσα από δραστηριότητες παρακολούθησης οπτικών μέσων και χρήση νέων τεχνολογιών, όπως του διαδικτυακού εργαλείου ψηφιακής αφήγησης ‘Pixton’, για την εικόνα που έχουν σχηματίσει για τον/τη σημερινό/ή άνδρα και γυναίκα. Επιπλέον, γίνεται χρήση της θεωρίας του οπτικού, ψηφιακού και κριτικού γραμματισμού και των αρχών της γραμματικής για τις οπτικές συνθέσεις. Η εφαρμογή της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου (ΚΑΛ) σε κείμενα μαζικής κουλτούρας που δύνανται να διαμορφώσουν μια κοινωνική πραγματικότητα, ενισχύει το ερευνητικό τμήμα της παρούσας εργασίας. Όλα αυτά οδηγούν στην απάντηση του ερωτήματος για την επίτευξη αλλαγής της κριτικής συνειδητότητας, που είναι και το βασικό ζητούμενο, των εκπαιδευομένων που μετατρέπονται σε υποκείμενα ικανά να παράγουν προφορικό και γραπτό λόγο σε οποιαδήποτε επικοινωνιακή περίσταση και να βρεθούν.

In the current work, a model of teaching the Turkish language to adult Greek speakers in a non-formal education context is applied, through the development of critical literacy and in particular on the basis of the pedagogy of multiliteracies. Specifically, two activities are used from textbooks for teaching Turkish and which are related to the so-called 'eternal conflict' between men and women regarding their way of thinking, behavior and habits. This conflict leads to the construction and maintenance of a specific gender identity, the study of which requires trainees to adopt a critical approach to it. The first research question aims to answer the extent to which critical literacy and multiliteracies affect the teaching of Turkish as a second/foreign language, while the second research question attempts to evaluate the students’ relationship with the multimodal texts and their critical attitude towards gender stereotypes. Finally, the third research question examines how the trainees were able to transfer their acquired knowledge and experience during the implementation of the educational scenario. In the scenario, the planning and implementation of the four stages of the pedagogy of multiliteracies are carried out during which the trainees were invited to develop and strengthen their critical awareness of the image that they have formed of the modern man and woman. This is achieved through visual media monitoring activities and the use of new technologies, such as the online digital storytelling tool 'Pixton'. In addition, the theory of visual, digital and critical literacy and the principles of grammar of visual compositions are used. The application of Critical Discourse Analysis (CLA) to mass culture texts that can shape a social reality, strengthens the research part of this work. All this leads to the answer to the question of achieving a change of the critical consciousness of the trainees, this work’s main goal, who turned into subjects capable of producing oral and written speech in any communicative situation they find themselves in.