Η γεωπολιτική της Μέσης Ανατολής μετά τον Ψυχρό Πόλεμο: οι μεγάλες δυνάμεις και οι ισχυροί τοπικοί δρώντες (ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία, Ισραήλ, Ιράν, Σαουδική Αραβία)

Abstract

Η Μέση Ανατολή αποτελεί, ενδεχομένως, το πιο περίπλοκο υποσύστημα στον κόσμο. Οι συνεχείς κρίσεις που ξεσπούν στην περιοχή την φέρνουν διαρκώς στο προσκήνιο των διεθνών εξελίξεων. Ωστόσο αυτό δεν φαίνεται να είναι κάτι που απασχολεί τα κράτη που αναζητούν να παίξουν έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή. Ο σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι να μελετήσει το πως οι ισχυρές διεθνείς και περιφερειακές δυνάμεις διαμόρφωσαν την γεωπολιτική σκακιέρα της Μέσης Ανατολής μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Θα εξεταστεί λοιπόν, το πως ο ανταγωνισμός των Ηνωμένων Πολιτειών με την Ρωσία μεταφέρθηκε στο μεσανατολικό τοπίο, αναλύοντας αρχικά τον αμερικανικό ηγεμονισμό και έπειτα, την εκμετάλλευση της αμερικανικής αναδίπλωσης από την Ρωσία, για να διεισδύσει στην περιοχή. Στην συνέχεια, θα παρουσιαστεί ο ρόλος της Τουρκίας, του Ισραήλ και του Ιράν στην οργάνωση της περιφερειακής τάξης, οι βλέψεις τους και οι σχέσεις μεταξύ τους, αλλά και με τα υπόλοιπα αραβικά κράτη. Θα αναλυθούν επίσης, σημαντικά γεγονότα όπως ο Πόλεμος του Κόλπου, η αμερικανική εισβολή στο Ιράκ, η Αραβική Άνοιξη, ο συριακός εμφύλιος πόλεμος και τέλος, το Παλαιστινιακό και το Κουρδικό Ζήτημα.