Ηλεκτρονικές υπηρεσίες για την ενδυνάμωση ατόμων που βιώνουν τραυματικό γεγονός: συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση

Abstract

Το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού και η συνεπακόλουθη ανάπτυξη χρόνιων, δυνητικά απειλητικών για τη ζωή, παθήσεων έχει δημιουργήσει την ανάγκη παροχής εξειδικευμένης φροντίδας για τους ασθενείς και τους φροντιστές τους, σε όλη την περίοδο της ασθένειας, αλλά και του πένθους. Οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) έχουν διεισδύσει στην καθημερινότητα των ανθρώπων εξυπηρετώντας και τις υγειονομικές ανάγκες τους, με μια πληθώρα νέων, ψηφιακών παρεμβάσεων. Σκοπός αυτής της εργασίας είναι η αποτίμηση ως προς το σκοπό ανάπτυξης, τη μεθοδολογία και την αποτελεσματικότητα αυτών των ερευνητικών παρεμβάσεων στην ενδυνάμωση των ατόμων που βιώνουν το τραυματικό γεγονός της ασθένειας και του πένθους. Η εργασία αποτελεί μια συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων μελετών από τις βάσεις δεδομένων Pubmed, ScienceDirect και Scopus. Κατόπιν της διαδικασίας της τελικής επιλογής των τεκμηρίων, η μετέπειτα επεξεργασία των δεδομένων ακολούθησε τις αρχές της θεματικής ανάλυσης. Συνολικά, περιλήφθηκαν 58 μελέτες. Οι παρεμβάσεις που περιγράφονταν στόχο είχαν τη βελτίωση της ποιότητας ζωής ασθενών και φροντιστών με μια ποικιλία διαταραχών, με κυριότερες τους καρκινοπαθείς και τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη. Μελέτες σχετικές με το πένθος ήταν πιο σπάνιες. Οι συχνότερες παρεμβάσεις που αναπτύσσονταν ήταν οι διαδικτυακές και οι εφαρμογές για έξυπνα κινητά τηλέφωνα. Οι περισσότερες δημοσιεύσεις παρουσίαζαν στατιστικά σημαντικές διαφορές υπέρ της ομάδας παρέμβασης στο σύνολο ή σε τμήμα των υπό εξέταση εκβάσεων. Ο συνηθέστερος περιορισμός των μελετών ήταν η αδυναμία γενίκευσης των αποτελεσμάτων λόγω διαφόρων μεθοδολογικών αιτίων. Η παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών για την ενδυνάμωση ατόμων που βιώνουν τραυματικό γεγονός αποτελεί μια ρεαλιστική εναλλακτική στην πλειονότητα των περιπτώσεων, για την παροχή ποιοτικών υγειονομικών υπηρεσιών και αξίζει η διερεύνηση της περαιτέρω ανάπτυξης αυτού του πεδίου.

The phenomenon of an ageing population and the consequent development of chronic, potentially life-threatening conditions has created the need for specialized care for patients and their caregivers throughout the period of illness and bereavement. Information and Communication Technologies (ICTs) have penetrated people's daily lives, also serving their health needs, with a plethora of new, digital interventions. The aim of this paper is to assess as to the purpose of development, methodology and effectiveness of these research interventions in empowering people experiencing the traumatic event of illness and bereavement. This paper is a systematic literature review of randomized controlled trials from Pubmed, ScienceDirect and Scopus databases. Following the process of final selection of evidence, subsequent data processing followed the principles of thematic analysis. In total, 58 studies were included. The interventions described aimed to improve the quality of life of patients and caregivers of a variety of disorders, with cancer and diabetes mellitus patients being the most notable. Studies related to bereavement were less common. The most common interventions developed were web-based and smart phone applications. Most publications showed statistically significant differences in favour of the intervention group in all or part of the outcomes examined. The most common limitation of the studies was the inability to generalize the results due to various methodological reasons. The implementation of e-services to empower people experiencing a traumatic event is a realistic alternative in the majority of cases for the delivery of quality healthcare services and it is worth exploring the further development of this field.