H αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία και η συμβολή τους σε μαθητές με γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας ερευνητικής μελέτης αφορά την ανάδειξη του καθοριστικού ρόλου των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) ως εργαλείου υποστήριξης στην εκπαίδευση μαθητών/τριών με γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες, επισημαίνοντας την αναγκαιότητα για προσεκτικά διαμορφωμένο, ελκυστικό και διαδραστικό εκπαιδευτικό περιεχόμενο που προσαρμόζεται στις διαφορετικές μαθησιακές ανάγκες των μαθητών/τριών. Οι επιμέρους στόχοι της έρευνας περιλαμβάνουν την ανάδειξη των εκπαιδευτικών εργαλείων ΤΠΕ που χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη μαθητών/τριών με γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες, τον εντοπισμό βέλτιστων πρακτικών για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση μαθητών/τριών με γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες και την υπογράμμιση των θετικών αποτελεσμάτων της ενσωμάτωσης των ΤΠΕ στην εκπαίδευση μαθητών/τριών με γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες. Η χρησιμοποιηθείσα ερευνητική μέθοδος αποτελεί μία βιβλιογραφική ανασκόπηση της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας. Προς επίτευξη του σκοπού αυτού, πραγματοποιήθηκε σύνθετη αναζήτηση δημοσιευμένων μελετών που καλύπτουν τη χρονική περίοδο από το έτος 2010 έως και το 2023, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η αναζήτηση αυτή πραγματοποιήθηκε σε διάφορες ερευνητικές βάσεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των Scopus, Web of Science, Google Scholar, ResearchGate κ.α.. Η επιλογή των λέξεων-κλειδιών για την αναζήτηση επικεντρώθηκε στην ανάδειξη αποτελεσμάτων που συνδέονται άμεσα με τους στόχους της παρούσας μελέτης, λαμβάνοντας υπόψη την εγκυρότητα, την αξιοπιστία των πηγών και τη συνάφεια τους με τα ερευνητικά ερωτήματα. Από τα αποτελέσματα της αναζήτησης επιλέχθηκαν 11 μελέτες οι οποίες πληρούσαν όλα τα κριτήρια και αποτέλεσαν το δείγμα της έρευνας. Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της βιβλιογραφικής ανασκόπησης αποτελεί το γεγονός ότι η αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της ακαδημαϊκής επίδοσης των μαθητών/τριών με γενικές μαθησιακές δυσκολίες. Επιπλέον, παρατηρείται σημαντική αύξηση της αυτοεκτίμησης τους και δίνεται η δυνατότητα παροχής ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευσή τους. Ωστόσο από το σύνολο της μελέτης ανακύπτουν εμπόδια και προκλήσεις στην ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία, τα οποία σχετίζονται με την έλλειψη πόρων και υλικοτεχνικού – τεχνολογικού εξοπλισμού των σχολικών μονάδων, καθώς και από τη μη ικανοποιητική επάρκεια επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στη χρήση των νέων τεχνολογιών

The purpose of this research study is to demonstrate the determining role of Information and Communication Technologies (ICT) as a supporting tool in the educational process for students with generalized learning difficulties, emphasizing the necessity for carefully designed, attractive and interactive educational content that adapts to the different learning needs of students. The sub-objectives of the research include highlighting the educational ICT tools used for supporting students with generalized learning difficulties, identifying optimal practices for integrating ICT in the educational process for students with generalized learning difficulties and highlighting the positive effects of integrating ICT in the education of students with generalized learning difficulties. The applied research methodology consists of a literature review based on the Greek and international literature. In order to accomplish this purpose, a composite research of published studies covering the period from the year 2010 until 2023, both on a national and an international basis, was conducted. This searching was conducted in a range of research databases, including Scopus, Web of Science, Google Scholar and ResearchGate etc. The keywords selected for the research focused on highlighting outcomes related to the objectives of the current study considering the validity and reliability of the sources and their relevance with the research questions. Among the results of the research, 11 studies were selected that fulfilled all the criteria and represented the sample of the research. One of the major findings of this literature review reveals the fact that the utilization of ICT in the educational process contributes significantly to improving the academic performance of students with general learning difficulties. Furthermore, a remarkable development of their self-esteem is observed and enables them to be provided an equal chance in the educational process. Nevertheless, the overall study reveals obstacles and challenges in the integration of ICT in the educational process, which are related to the lack of resources and logistical - technological equipment of school units, as well as the insufficient adequacy of teachers' training in the implementation using the new technologies.