Ταφικά ψηφιδωτά της Πρωτοβυζαντινής περιόδου στην Μεσόγειο

Abstract

Στην εργασία αυτή θα μελετηθούν 20 ταφικά ψηφιδωτά που προέρχονται από τον χώρο της Μεσογείου . Oι περιοχές μελέτης της εργασίας είναι η Τουρκία, η Συρία, τo Ισραήλ , η Ελλάδα, η Ιταλία , η Τυνησία , η Αλγερία και τέλος η Ισπανία .H βόρεια Αφρική κατέχει τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις στον τομέα των ταφικών ψηφιδωτών με κυριότερη την Τυνησία καθώς εκεί εμφανίζεται ο μεγαλύτερος αριθμός ταφικών ψηφιδωτών από όλες τις περιοχές της Μεσογείου . Όσον αφορά τις ανατολικές περιοχές τα ευρήματα είναι λιγότερα και τα χαρακτηριστικά τους έχουν αρκετές διαφορές από τους κλασικούς τύπους που αναγνωρίζονται στις δυτικές περιοχές . Ο κατάλογος των ταφικών ψηφιδωτών της μελέτης είναι δομημένος χρονολογικά, ξεκινώντας από τα πρωϊμότερα ψηφιδωτά του 2ου και 3ου αιώνα μ. X. και φτάνει μέχρι και τα μέσα του 6ου αιώνα . Τα ψηφιδωτά επιλέχθηκαν λόγω της σημαντικότητας τους και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους και προέρχονται από παλαιότερες αλλά και νεότερες μελέτες που έχουν δημοσιευθεί . Η περίοδος μελέτης είναι η πρωτοβυζαντινή περίοδος που ξεκινά από τις αρχές του 4ου αιώνα και φθάνει έως και τα τέλη του 6ου . Τα ψηφιδωτά της μελέτης διανύουν όλο αυτό το χρονικό πλαίσιο έτσι ώστε να συγκριθούν χρονολογικά και να παραχθούν αντίστοιχα πορίσματα . Τα πορίσματα αυτής της μελέτης αφορούν κυρίως τα εικονογραφικά στοιχεία των ταφικών αυτών ψηφιδωτών και ο τρόπος με τον οποίο αυτά αλληλοεπιδρούν γεωγραφικά αλλά και χρονολογικά . Ιδιαίτερες περιπτώσεις του καταλόγου αποτελούν δύο ψηφιδωτά από τις κοιμητηριακές βασιλικές των Φιλίππων , τα οποία αντιστοιχούν σε ταφικές ψηφιδωτές επιγραφές . Καθώς και ενός ψηφιδωτού που χρονολογείται τον 3ο αιώνα , προγενέστερο της πρωτοβυζαντινής περιόδου το οποίο παρουσιάζεται στον κατάλογο λόγω της σημαντικότητας ως ταφικό ψηφιδωτό αλλά και λόγω των έντονων στοιχείων που φαίνεται να επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό μεταγενέστερα την περιοχή .

Στην εργασία αυτή θα μελετηθούν 20 ταφικά ψηφιδωτά που προέρχονται από τον χώρο της Μεσογείου . Oι περιοχές μελέτης της εργασίας είναι η Τουρκία, η Συρία, τo Ισραήλ , η Ελλάδα, η Ιταλία , η Τυνησία , η Αλγερία και τέλος η Ισπανία .H βόρεια Αφρική κατέχει τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις στον τομέα των ταφικών ψηφιδωτών με κυριότερη την Τυνησία καθώς εκεί εμφανίζεται ο μεγαλύτερος αριθμός ταφικών ψηφιδωτών από όλες τις περιοχές της Μεσογείου . Όσον αφορά τις ανατολικές περιοχές τα ευρήματα είναι λιγότερα και τα χαρακτηριστικά τους έχουν αρκετές διαφορές από τους κλασικούς τύπους που αναγνωρίζονται στις δυτικές περιοχές . Ο κατάλογος των ταφικών ψηφιδωτών της μελέτης είναι δομημένος χρονολογικά, ξεκινώντας από τα πρωϊμότερα ψηφιδωτά του 2ου και 3ου αιώνα μ. X. και φτάνει μέχρι και τα μέσα του 6ου αιώνα . Τα ψηφιδωτά επιλέχθηκαν λόγω της σημαντικότητας τους και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους και προέρχονται από παλαιότερες αλλά και νεότερες μελέτες που έχουν δημοσιευθεί . Η περίοδος μελέτης είναι η πρωτοβυζαντινή περίοδος που ξεκινά από τις αρχές του 4ου αιώνα και φθάνει έως και τα τέλη του 6ου . Τα ψηφιδωτά της μελέτης διανύουν όλο αυτό το χρονικό πλαίσιο έτσι ώστε να συγκριθούν χρονολογικά και να παραχθούν αντίστοιχα πορίσματα . Τα πορίσματα αυτής της μελέτης αφορούν κυρίως τα εικονογραφικά στοιχεία των ταφικών αυτών ψηφιδωτών και ο τρόπος με τον οποίο αυτά αλληλοεπιδρούν γεωγραφικά αλλά και χρονολογικά . Ιδιαίτερες περιπτώσεις του καταλόγου αποτελούν δύο ψηφιδωτά από τις κοιμητηριακές βασιλικές των Φιλίππων , τα οποία αντιστοιχούν σε ταφικές ψηφιδωτές επιγραφές . Καθώς και ενός ψηφιδωτού που χρονολογείται τον 3ο αιώνα , προγενέστερο της πρωτοβυζαντινής περιόδου το οποίο παρουσιάζεται στον κατάλογο λόγω της σημαντικότητας ως ταφικό ψηφιδωτό αλλά και λόγω των έντονων στοιχείων που φαίνεται να επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό μεταγενέστερα την περιοχή .