Η μορφή της Κλυταιμνήστρας στην αρχαία ελληνική τραγωδία

Abstract

Η παρούσα μελέτη εξετάζει την Κλυταιμνήστρα, την κόρη του Τυνδάρεω και της Λήδας, την βασίλισσα των Μυκηνών και σύζυγο του Αγαμέμνονα. Πρόκειται για ένα από τα πιο συζητημένα πρόσωπα του οίκου των Ατρειδών και συναντάται πολλές φορές τόσο στην αρχαία ελληνική γραμματεία, όσο και στην σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή. Η Κλυταιμνήστρα υπήρξε η σκληρή γυναίκα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας με τα ανδρικά χαρακτηριστικά που συγκρούστηκε με τα κοινωνικά πρότυπα της εποχής και επεδίωξε την κυριαρχία, θέτοντας σε δεύτερη μοίρα τη σχέση με τον σύζυγο και τα παιδιά της. Άλλοτε προβάλλεται ως άπιστη σύζυγος, άλλοτε ως στυγερή δολοφόνος που σκοτώνει τον άντρα της με την βοήθεια του εραστή της, Αιγίσθου, και άλλοτε ως στοργική μητέρα που πονάει για τον χαμό της κόρης της, Ιφιγένειας, και εκδικείται γι’ αυτόν. Χρειάστηκε να περάσουν αιώνες για να προβληθεί η θετική πλευρά του χαρακτήρα της και να αποδειχθεί η παρεξηγημένη της προσωπικότητα από τους σύγχρονους συγγραφείς. Στόχος της παρούσας προσπάθειας είναι να αναδειχθεί η μορφή της Κλυταιμνήστρας στους αιώνες, μέσα από την εξέταση των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών,όπου η παρουσία της είναι εντονότερη και περισσότερο συχνή, αλλά και ενδεικτικά μέσα από κάποια σύγχρονα έργα του 20ού αιώνα. Έτσι, φιλοδοξεί να φωτιστούν όλες οι διαφορετικές πλευρές της προσωπικότητάς της, τα κίνητρα των πράξεων της και οι λόγοι που την οδηγούν σε αυτές κάθε φορά, ανάλογα με τον τρόπο που έχει επιλέξει κάθε συγγραφέας να την παρουσιάσει στο έργο του, επηρεασμένος από τις κοινωνικές συνθήκες και την χρονική περίοδο την οποία το δημιουργεί.