Διατροφικές προτιμήσεις αυτόχθονων και αλλόχθονων βοσκητών

Abstract

Το φυσικό περιβάλλον της Μεσογείου είναι ένα από τα πλουσιότερα και συγχρόνως από τα πλέον ευάλωτα στον κόσμο, δεδομένου ότι τα θαλάσσια και παράκτια συστήματα είναι εκτεθειμένα σε πληθώρα πιέσεων. Ο ρόλος των θαλάσσιων μακρόφυτων στη δομή και λειτουργία των παράκτιων οικοσυστημάτων είναι πολύ σημαντικός. Αποτελούν βασικούς πρωτογενείς παραγωγούς, συμβάλουν ουσιαστικά στην οξυγόνωση των παράκτιων οικοσυστημάτων, αποτελούν τροφή και καταφύγιο για πολλούς ζωικούς οργανισμούς και αποτελούν έμμεσα τροφή οργανισμών που τρέφονται με οργανικά θρύμματα. Ωστόσο, πολλά από αυτά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε φυσικές (έντονη βόσκηση, υψηλός υδροδυναμισμός) και ανθρωπογενείς πιέσεις (ρύπανση, απώλεια και κατακερματισμός ενδιαιτημάτων), με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να παρατηρείται μια μακροχρόνια τάση υποβάθμισης των ενδιαιτημάτων των φυτοκοινωνιών και μια τάση συρρίκνωσης στην λεκάνη της Μεσογείου. Στην εργασία αυτή παρακολουθούνται οι διατροφικές προτιμήσεις των αυτόχθονων και αλλόχθονων βοσκητών, σε επιλεγμένα μακρόφυτα, την καλοκαιρινή περίοδο του 2020 σε δύο διαφορετικές περιοχές του Αιγαίου, στο νησί της Λέσβου (ΒΑ Αιγαίο) και στο νησί της Κρήτης (Ν.Αιγαίο). Για την παρακολούθηση πραγματοποιήθηκαν τέσσερις πειραματικές δοκιμές με τέσσερις διαφορετικούς πειραματικούς χειρισμούς σε συνολικά 11 μακρόφυτα. Ένα αλλόχθονο (Halophila stipulacea), ένα κρυπτογενές (Ganonema farinosum) και εφτά αυτόχθονα (Halopteris sp., Dictyota sp., Dictyopteris sp., Padina pavonica, Posidonia oceanica, Ulva sp., Laurencia sp., Cymodocea nodosa) ήταν τα είδη μακρόφυτων που προσφέρθηκαν στους βοσκητές του εκάστοτε νησιού. Ο μέγιστος αριθμός ατόμων από διάφορα είδη ιχθύων που καταγράφηκε ήταν συνολικά 36 και 3 είδη αχινών σε συνολικό μήκος 150 m, με τα επικρατέστερα είδη βοσκητών να είναι η Sarpa salpa, και το Sparisoma cretense στο νησί της Λέσβου και τα Siganus luridus και Siganus rivulatus στην Κρήτη, ενώ δεν καταγράφηκε κανένα είδος αχινού στην Κρήτη. Στατιστικά σημαντική διαφορά στα αποτελέσματα καταγράφηκαν στα είδη Laurencia sp., Cymodocea nodosa, και Halopteris sp., στο σταθμό «Χαραμίδα» στο νησί της Λέσβου, τα οποία προτιμήθηκαν με σημαντική διαφορά έναντι των υπολοίπων από συγκεκριμένους βοσκητές. Διαφορές στην διατροφική προτίμηση καταγράφηκαν και μεταξύ άλλων μακρόφυτων, χωρίς ωστόσο να καταγραφεί στατιστικά σημαντική διαφορά. Τα δύο είδη εχινόδερμων, Paracentrotus lividus και Arbacia lixula, εμφάνισαν διαφορές στην προτίμηση αλλά και στην κατανάλωση, με το είδος P. lividus να προκαλεί την μεγαλύτερη μείωση βιομάζας στα επιλεγμένα μακρόφυτα.

The Mediterranean environment is one of the richest and at the same time one of the most vulnerable in the world, as marine and coastal systems are exposed to aggravating factors. The role of marine macrophytes in the structure and function of coastal ecosystems is very important. They are key primary producers, contributing substantially to the oxygenation of coastal ecosystems, providing food and shelter for many animal organisms and indirectly feeding organisms that feed on organic debris. However, many of them are particularly sensitive to any natural (intense grazing, high hydrodynamics) and anthropogenic pressures (pollution, habitat loss and fragmentation) resulting in a long-term trend of degradation of plant habitats and habitats in recent years. shrinkage in the Mediterranean basin. To investigate the role of native and alien grazers, in consuming native and alien macrophytes, an experiment was conducted in the summer of 2020 in two different latitudes of the Aegean, on the island of Lesvos (NE Aegean) and the island of Crete (South Aegean). To test this, four experimental units were installed with four different experimental manipulations and a total of 11 macro plants. Two non-natives (Ganonema farinosum and Halophila stipulacea) and seven natives (Halopteris sp., Dictyota sp., Dictyopteris sp., Padina pavonica, Posidonia oceanica, Ulva sp., Laurencia sp., Cymodocea nodosa) were utilised of each island. The maximum number of individuals from different species of fish recorded was 36 as well as 3 species of urchins in a total length of 150 m, with the predominant species of grazers being Sarpa salpa, Coris julis and Diplodus vulgaris on the island of Lesvos and Siganus luridus and Siganus rivulatus in Crete, while no species of sea urchin was recorded in Crete. Statistically significant differences in the results were recorded in the species Laurencia sp., Cymodocea nodosa, and Halopteris sp., at the Haramida station on the island of Lesvos, which were preferred with a significant difference over the rest by specific grazers. Differences in dietary preference were recorded among other macrophytes, but no statistically significant difference was recorded. The two species of echinoderms, Paracentrotus lividus and Arbacia lixula, showed differences in preference and consumption, with the species P. lividus recording the largest decrease in biomass in the selected macrophytes.