Βαλκανικές χώρες και μετανάστευση προς την Ελλάδα μετά το 1990

Abstract

Η μετανάστευση είναι µία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες των σημερινών κοινωνιών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, που χαρακτηρίζεται ως χώρα υποδοχής μεταναστών. Στη σημερινή εποχή, στοιχεία που αφορούν τη μετανάστευση είναι ιδιαίτερα σημαντικά, τόσο για την προσέγγιση και την κατανόηση αυτού του κοινωνικού φαινόμενου, όσο και των ίδιων των μεταναστών. Είναι αλήθεια ότι η πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων το 1989 και το οικονομικό χάος που προκλήθηκε, με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, είχαν ως αποτέλεσμα την ένταση των μεταναστευτικών ρευμάτων προς την Ελλάδα, κυρίως από χώρες της Βαλκανικής Χερσονήσου. Για το λόγο αυτό, η παρούσα εργασία ασχολείται με τη μετάβαση της Ελλάδας από χώρα αποστολής σε χώρα υποδοχής μεταναστών και τους παράγοντες έλξης – απώθησης των μεταναστών, που οδήγησαν στην παραπάνω αλλαγή. Επιπλέον, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην παρουσίαση των Βαλκάνιων μεταναστών και τη ζωή τους στην Ελλάδα, με τα όποια προβλήματα (ρατσισμός, ξενοφοβία) αυτοί αντιμετωπίζουν. Για την παρουσίαση των μεταναστών, σημαντικά ήταν τα στοιχεία της απογραφής της 18ης Μαρτίου 2001, που πραγματοποιήθηκε από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδας (ΕΣΥΕ). Τέλος, η εργασία ασχολείται με τις συνέπειες της μετανάστευσης στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, τη διαμόρφωση της ελληνικής μεταναστευτικής πολιτικής και τις σχέσεις συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδας και των υπόλοιπων Βαλκανικών χωρών.

The migration is one of the bigger challenges that face most of societies, included Greece, which is characterized as a receiving country of immigrants. Today, elements that concern migration are particularly important for the approach and the comprehension of this social phenomenon. It is truth that the fall of communistic states in 1989 and the economic chaos which was caused, with the high rates of unemployment, had as the result the intensity of migratory flows to Greece, mainly from countries of Balkan Peninsula. For this reason, this study deals with the transition of Greece from sending country to receiving country of immigrants and the push - pull factors, which led to this change. Moreover, particular importance is given in the presentation of Balkan immigrants and their life in Greece and the problems (racism, xenophobia), they face. For immigrants’ presentation, important were the elements of the 18th March 2001 census, by the National Statistical Service of Greece. Finally, this study deals with the consequences of migration in the Greek economy and society, the formation of Greek migration policy and the relations of collaboration between Greece and Balkan countries.