Δοκιμές εφαρμογής παιδαγωγικού υλικού στο δημοτικό στο πλαίσιο της φιλοσοφίας για παιδιά

Abstract

Η σύγχρονη διδασκαλία συνδέεται με την ενεργοποίηση των μαθητών σε επικοινωνιακές δραστηριότητες μέσα σε μια δημοκρατικά οργανωμένη τάξη, όπου κάθε μαθητής/τρια έχει τη δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης και αλληλεπίδρασης με το σύνολο της τάξης του. Με βασικό όπλο το παιδαγωγικό υλικό των κειμένων, λογοτεχνικών ή μη, κύριος σκοπός είναι η ανασύσταση της σχολικής τάξης σε μια ομάδα αναγνωστών, η οποία θα διέπεται από τις αξίες της δημοκρατίας, της ισότητας, του σεβασμού της διαφορετικότητας και του διαλόγου. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του εκπαιδευτικού γίνεται πολυσύνθετος, είναι ταυτόχρονα επικοινωνιακός, συνεργατικός και δημιουργικός. Ο εκπαιδευτικός καλείται, όχι μόνο να διαμορφώσει ένα θετικό κλίμα στην τάξη, αλλά ταυτόχρονα να υιοθετήσει μια ενθαρρυντική συμπεριφορά με σκοπό να εμπλέξει τους μαθητές σε μια διαδικασία συζήτησης, όπου η σκέψη γίνεται πιο ουσιώδης, οι μαθητές πειθαρχούν στη χρήση λογικών επιχειρημάτων, εστιάζουν στην ικανότητα ορθολογικών επιλογών, σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, αλλά και στην ικανότητα δημιουργικής επινόησης. Παρόλες όμως τις θεωρητικές προσεγγίσεις, η εφαρμογή της διαδικασίας της συζήτησης που προτείνεται από το αναλυτικό πρόγραμμα του νηπιαγωγείου, καθίσταται αδύνατη από τον/την εκπαιδευτικό που δεν έχει λάβει συστηματική επιμόρφωση πάνω σε αυτά τα ζητήματα. Με μια πιο προσεκτική παρατήρηση της διαδικασίας της συζήτησης που λαμβάνει χώρα σε μια σχολική τάξη, αναδεικνύονται κενά που είτε αφορούν στην αδυναμία αξιοποίησης των κειμένων ως παιδαγωγικό υλικό από τον/την εκπαιδευτικό, είτε στην έλλειψη εναλλακτικών μεθόδων στην εκπαιδευτική πραγματικότητα.