Αρχαιολογικές θέσεις στη Νάξο από την προϊστορική μέχρι και την κλασσική εποχή

Abstract

Η Νάξος έχει συνδεθεί με την ιστορία της Αριάδνης, της κόρης του βασιλιά Μίνωα της Κρήτης. Σύμφωνα με το μύθο, ο Θησέας, επιστρέφοντας θριαμβευτής από την Κρήτη έχοντας σκοτώσει τον Μινώταυρο, τον τερατόμορφο φύλακα του λαβύρινθου με τη βοήθεια της Αριάδνης, έκανε μία στάση στη Νάξο. Εκεί, ο θεός Διόνυσος την ερωτεύτηκε και εμφανίστηκε στον ύπνο του Θησέα, πείθοντάς τον να την εγκαταλείψει. Όταν η Αριάδνη έμεινε μόνη, εμφανίστηκε ο Διόνυσος και την έκανε γυναίκα του. Περνώντας από τους μύθους στην ιστορική πραγματικότητα, αρχαιολογικά ευρήματα στη Γρόττα και στο σπήλαιο του Ζα, μαρτυρούν τα πρώτα ίχνη κατοίκησης στο νησί, ήδη από το τέλος της 4ης χιλιετίας π.Κ.Ε. Η Νάξος είναι από τα λίγα νησιά της Ελλάδας που κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα χωρίς διακοπή. Από την αρχαιότητα υπήρξε το μεγαλύτερο και το πιο εύφορο νησί, αυτάρκες σε αγαθά, διάσημο για το κρασί του και τη λατρεία του στο Διόνυσο, ενώ τα διάσπαρτα μνημεία από όλες τις ιστορικές περιόδους που θα βρείτε στο νησί (αρχαίοι ναοί, κτερίσματα τάφων, εκκλησίες των πρώτων βυζαντινών χρόνων, κάστρα, πύργοι, οχυρωμένα μοναστήρια κλπ.), φανερώνουν την πλούσια ιστορία της Νάξου.Η Νάξος υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού και γνώρισε μεγάλη ακμή λόγω της ανάπτυξης της ναυσιπλοΐας και του εμπορίου. Τα περίφημα κυκλαδικά ειδώλια που βρέθηκαν στο νησί αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες του πλούτου και της δημιουργικότητας της εποχής. Στους μυκηναϊκούς χρόνους (1600 - 1100 π.Κ.Ε) η Νάξος αποτελούσε γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, αποτελώντας σταυροδρόμι πολιτισμών, ενώ στα χρόνια που ακολούθησαν οι τέχνες, η αρχιτεκτονική και η γλυπτική σημείωσαν σημαντική άνθηση.